(HBDT) - Ku̒ng nét văn hwả "Kơm dô̒, nha̒ kác, dác kwa̭c, kủi hul, ngă̒i lui, khaảng tơ̒i”, tlaang fṷc chiê̒n thôổng kuố ngươ̒i Mươ̒ng kỏ zả tli̭ dă̭c xắc, tinh tể – hiḙ̂n thân kuố tư zwi chiết ho̭c va̒ ngḙ̂ thwâ̭t ta̭w hi̒nh dô̭c dảw riêng kỏ tloong chiê̒w khu li̭ch xứ văn hwả Mươ̒ng.
Tlaang fṷc chiê̒n thôổng kuố ngươ̒i fṷ nư̭ Mươ̒ng tloong kác ngă̒i lḙ̂ hô̭i
Nha̒ ngiên kửw văn hwả Tư̒ Chi da̒ viết: "Mo̭l Mươ̒ng óp khắc lêênh gô̭, lêênh khṷ, lêênh dô̒ gổm, lêênh kim lo̭i, chăng ta̭c tươ̭ng kâl, chăng nẳn tươ̭ng dất, ó dúc tươ̭ng dôô̒ng, ma̒ dươ kwan niḙ̂m thấm mi̭ kuố mêê̒nh lêênh ka̭p wẳl môô̭ng za̭! Ka̭p wẳl ở ni nhơ la̒ tươ̭ng, nhơ la̒ chănh”. Kwá thâ̭t kẳi hăi, kẳi thôốch, tinh twỉ va̒ thâm xâw nhất da̒ ản khắc hwa̭ tlêênh bô̭ tlaang fṷc chiê̒n thôổng kuố fṷ nư̭ Mươ̒ng.
Ka̭ ni̒ bô̭ tlaang fṷc chiê̒n thôổng kuố fṷ nư̭ Mươ̒ng thươ̒ng ản mă̭t baw kác zi̭p lḙ̂, thết, ngă̒i thươ̒ng chí kỏ kác ba̒, kác mḙ̂ hăi mă̭c. Thăi dối thew thơ̒i thể, thew nhu kâ̒w thấm mi̭, ka̭ ni̒ tlaang fṷc chiê̒n thôổng môô̭ng za̭ mo̭l Mươ̒ng ản thiết kể hiḙ̂n da̭i, thôốch. Tlaang fṷc chiê̒n thôổng hơ chí kỏ 2 mâ̒w chỉnh la̒ mâ̒w xeenh va̒ zâ̒m. Ảw bẳn bẳn dêểnh chẩm lưng khăn, ôổng za̒i thăi. Bên tloong ngư̭c mă̭c iểm, tlốc wẳl nối lêênh khươ 2 va̭t ảw bẳn... Tlaang fṷc fṷ nư̭ Mươ̒ng ó rư̭c rơ̭, nỏ tlaang nha̭, xâw xắc, thế hiḙ̂n tỉnh kắch ngươ̒i môô̭ng za̭ Mươ̒ng khôổng chân thă̒nh, tinh tể. Kwa bô̭ tlaang fṷc chiê̒n thôổng thế hiḙ̂n za thể, dô̭ thuối, thơ̒ng lớp va̒ khu vư̭c vu̒ng Mươ̒ng.
Khăn bít tlốc tloong tlaang fṷc môô̭ng za̭ kỏ ỉ ngiḙ̂ kwan tloo̭ng, thế hỉḙ̂n loo̒ng kỉnh tloo̭ng va̒ tôn vinh ti̒nh kám vơ̭ chôô̒ng. Wa̒i tha tlaang fṷc ko̒n kỏ ảw chuu̒ng, kác chang xức ke̒m thew như nhu̒ng nhă̒ng, voo̒ng ba̭c...
Nhửng ngươ̒i fṷ nư̭ Mươ̒ng khi̒ ziḙ̂n tlaang fṷc chiê̒n thôổng dê̒w kỏ foong thải nhḙ nhaa̒ng, zwiên zaảng, kám thẩi tư̭ tin, mê̒m ma̭i va̒ wiến chiến hơn. Mối chi tiết tlêênh chăng fṷc ó chí thế hiḙ̂n zả tli̭ văn hwả ma̒ ko̒n cho thẩi xư̭ khẻw lẻw nư̭ tỉnh. Chính vi̒ nhửng zả tli̭ tlêênh, la̒ ngươ̒i fṷ nư̭ Mươ̒ng luôn kám thẩi tư̭ ha̒w khi̒ khwác lêênh bô̭ chiê̒n tlaang fṷc chiê̒n thôổng kuố zân tô̭c mêê̒nh.
P.V (TH)
Ngỏ paw tlang fṷc mo̭l ỉ pả, kỏ thế ản dố ta̒n nét văn hwả kuố zân tôô̭c Mươ̒ng, Thải, Zaw, Môông…
Tloong 2 ngă̒i 12 – 13/4 (tức ngă̒i 15 – 16/3 âm li̭ch), thi̭ tlẩn Vṷ Bán, hwiḙ̂n la̭c Xơn tố tlức lḙ̂ hô̭i dê̒ Tlươ̒ng Kha̭ năm 2025. Lḙ̂ hô̭i ản la̒ la̭i pớ năm 2019, tố tlức di̭nh ki̒ 3 năm/lâ̒n tí dáp ửng nhu kâ̒w văn hwả, tinh thâ̒n kuố mo̭l zân, kóp fâ̒n báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán.
Văn hwả Mươ̒ng la̒ môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw tloong pức tlănh tư̒ mă̒w kuố nê̒n văn hwả Viḙ̂t Nam. Ngẳm ản ho̭ zả tli̭ kuố zi xán, tloong nô̭ lư̭c báw tô̒n zi xán văn hwả Mươ̒ng, tư̒ kả nhân i ta̒ toỏng kóp tảng kế. Pớ ta̒ lô, ta̒n mo̭l dam mê văn hwả Mươ̒ng i ta̒ la̒ tư̒ hwa̭t dôô̭ng báw tô̒n, kóp fâ̒n zư̭ zi̒n kho ta̒ng zi xán văn hwả bươ̭t thơ̒i zan.
Zân tôô̭c Mươ̒ng la̒ môô̭ch tloong ta̒n zân tôô̭c thiếw khổ ká ớ Viḙ̂t Nam, tâ̭p tlung tlú iểw ớ tính Hwa̒ Bi̒nh. Văn hwả Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh la̒ kho ta̒ng zi xán foong fủ, cho dố bán xắc dôô̭c dảw kuố zân tôô̭c Mươ̒ng. Kôô̒ng pơ̭i hơn 63% zân khổ kuố tính la̒ mo̭l Mươ̒ng, zân tôô̭c Mươ̒ng i ta̒ xán xinh pơ̭i zư̭ ản tư̒ zả tli̭ văn hwả dă̭c xắc, la̒ dêênh bán xắc tluổ. Zi xán văn hwả kuố mo̭l Mươ̒ng Hwa̒ Bi̒nh la̒ ta̒i xán bô zả, la̒ kốt kuố bán xắc zân tôô̭c, cho dố ản tơ̒i khôổng tinh thâ̒n foong fủ kâ̒n ản báw tô̒n pơ̭i fát hwi tloong tơ̒i khôổng hiḙ̂n da̭i.
Ngă̒i 26/3/2025, Hô̭i dôô̒ng bi̒nh cho̭n, tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tiếw biếw xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất (30/4/1975 - 30/4/2025) ban hă̒nh thôông bảw khổ 35/TB-HĐBC wê̒l kết kwá bi̒nh cho̭n pơ̭i dê̒ kứ tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tính Hwa̒ Bi̒nh tiêw biếw xwất xắc 50 năm khăw ngă̒i dất nước thôổng nhất Thew di̭, la̒ kể hwă̭ch kuố Ban thươ̒ng bṷ Tính wí pơ̭i WBNZ tính Hwa̒ Bi̒nh wê̒l ta̒n hwa̭t dôô̭ng tôống kết 50 năm nê̒n văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t Viḙ̂t Nam khăw ngă̒i dất nước thoỏng nhất, tloong di̭ tố tlức bi̒nh cho̭n, tôn binh tác fấm văn hoo̭c, ngḙ̂ thwâ̭t tiêw biếw, xwất xắc 50 năm.
Tlỉnh thức bớ kướ pớ khảng 2/2025, Khu zu li̭ch xinh thải Ngo̒l Hwa̒ (PriorBay Resort) thuô̭c xa̭ Xuổi Hwa (Tân La̭c) thu hút zu kheéch têểnh khảm fả, tlái ngiḙ̂m ta̒n xán fấm zu li̭ch dắng kấp, dôô̭c dảw pơ̭i hấp zâ̭n.
