(HBDT) – Chi̭ Ha̒ Thi̭ Mai, dô̭i tlướng dô̭i văn ngḙ̂ bán Văn, thi̭ chẩn Mai Châw (Mai Châw) cho mắt: Bớ lô, Mai Châw la̒ xử xớ kuố nhửng diḙ̂w xwe̒. Xwe̒ Thải ản tố chức tloong kác lḙ̂ hô̭i kuố za di̒nh nhơ mư̒ng nha̒ mởi, dảm kuưởi, lḙ̂ hô̭i Chả Chiêng... Wa̒i tha xwe̒ ko̒n ản tố chức ta̭i kác lḙ̂ hô̭i kôô̭ng dôô̒ng nhơ Xên Mươ̒ng, too̭c na̭c Mươ̒ng, dỏn kheéch kwỉ thăm bán... Mo̭l Thải kỏ nhê̒w diḙ̂w xwe̒ nhơ xwe̒ bôống, xwe̒ woo̒ng, xwe̒ tlôổng chiêng.
Dô̭i xwe̒ khu ngí zươ̭ng Mai Châw Ecolodge, xa̭ Na̒ Fo̒n (Mai Châw) biếw ziḙ̂n muổ xwe̒ fṷc vṷ kheéch zu li̭ch.
Kác diḙ̂w xwe̒ xwất fát bớ law dôô̭ng xán xwất, foong tṷc tâ̭p kwản kuố ngươ̒i zân. Xwe̒ ôổng bôô̒ng la̒ hi̒nh thưcvs muổ kố, dôô̭ng tác dơn zán. Mo̭i ngươ̒i kâ̒m thăi kha̒ zắi muổ deenh kweenh dôổng kúi thew thiểng "ho̒ kwâ̭i”, "ho̒ hwâi” khâw buối di bẳnh hwă̭ch mơ̒ng nha̒ mởi... Xwe̒ tlôổng chiêng: tlew tlôổng, tlew chiêng zưởi dâ̒w nha̒ xa̒n, 1 hăi 2 ngươ̒i ôông tưở vươ̒ deẻnh chiêng, vươ̒ zắi muổ...
Xwe̒ la̒ mỏn ăn tinh thâ̒n ó thế thiểw kuố ngươ̒i Thải, măi ni̒ kác diḙ̂w xwe̒ ản kái biên hấp zâ̭n hơn tlước. Xwe̒ kỏ nhê̒w dôô̭ng tác. Chang fṷc dḙp nhơ nư̭ kwa̒ng khăng thố kấm rư̭c rơ̭ xắc mâ̒w kwa kel hwă̭c kâ̒m kwa̭t, kâ̒m tlải la̭c dớ ta̭w âm thanh bui nhô̭n.
Ka̭ ni̒ hwiḙ̂n Mai Châw báw tô̒n va̒ kwáng bả kác diḙ̂w xwe̒ thôông kwa kác hwa̭t dôô̭ng văn hwả, văn ngḙ̂ kuố diḙ̂ fương. To̒n hwiḙ̂n kỏ 183 dô̭i văn ngḙ̂ kwâ̒n chủng dớ fṷc vṷ nhiḙ̂m vṷ chỉnh tli̭ kuố hwiḙ̂n. Nhửng tiết mṷc xwe̒ dôô̭c dảw ko̒n tham za kác xư̭ kiḙ̂n lởn kuố tính. Tất kác kác bán kuố ngươ̒i Thải dê̒w thă̒nh lâ̭p dô̭i văn ngḙ̂ kwâ̒n chủng. Kác ngḙ̂ xi̭ zân zan ha̒ng ngă̒i doỏng kóp tâm hwiết, tlaw chiê̒n ti̒nh iêw cho diḙ̂w xwe̒ chiê̒n thôổng, la̒ ha̭t nhân noo̒ng kốt zư̭ zi̒n, zwi chi̒ va̒ fát chiến ngḙ̂ thwâ̭ xwe̒ tloong kôô̭ng dôô̒ng.
Xwe̒ ko̒n ản gẳn liê̒n ku̒ng fát chiến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng. Kác bán zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng kuố ngươ̒i Thải thă̒nh lâ̭p dô̭ic hwiên ngiḙ̂p dớ fṷc vṷ kheéch zu li̭ch. Tiêw biếw nhơ bán Lác kỏ 6 dô̭i xwe̒, bán Văn 2 dô̭i, bán Pom Koo̭ng 3 dô̭i. Mối dô̭i xwe̒ bớ 12 – 13 ngươ̒i. Dô̭i xwe̒ ka̭ng dôông mo̭l ka̭ng bui. Nhửng dôô̭ng tác xwe̒ bui nhô̭n ta̭w rêênh khức hấp zâ̭n cho zu kheéch dêểnh tham kwan, chái ngiḙ̂m, thi̒m khảm fả văn hwả ngươ̒i Thải Mai Châw.
Eenh Ha̒ Kôông Hơ̭i, chú homestay ta̭i bán Lác, xa̭ Chiê̒ng Châw chiê xé: Kheéch zu li̭ch dêểnh bán Lác rất ươ ngỏ xwe̒ va̒ tham za xwe̒. Tloong kám nhâ̭n kuố nhê̒w zu kheéch, dêểnh Mai Châw chươ ản xwe̒ la̒ chiển di chươ tlo̭n vḙn. Nẳm ản tâm lỉ kheéch zu li̭ch, kuu̒ng moong muổn zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả zân tô̭c Thải, nhửng hô̭ la̒ zu li̭ch nhơ za di̒nh tôi xwiên mơ̒i dô̭i xwe̒ chwiên ngiḙ̂p dêểnh bán biếw ziḙ̂n. Khi tlơ̒i dêm buông thuổng, bên ảnh lướ bâ̭p bu̒ng hwa̒ âm thanh bui nhô̭n kuố thiểng chiêng, tlôổng, kác tlai ma̭i Thải kuu̒ng kheéch zu li̭ch hwa̒ chung diḙ̂w xwe̒. Tiểng tlôổng, thiểng chiêng ka̭ng to woo̒ng xwe̒ ka̭ng rôô̭ng, mo̭i ngươ̒i thăi tloong thăi, chăng fân biḙ̂t chú, kheéch, kứ thể woo̒ng xwe̒ nhơ khươ̭i râi gẳn kết mo̭i ngươ̒i mân kha̒
Thu Thwí
Pân khởm 11/6, dwa̒n kôông tác kuố WBNZ tính zo dô chỉ Ngwiḙ̂n Văn Twa̒n, Fỏ Chú ti̭ch Thươ̒ng tlư̭c WBNZ tính la̒ tlướng dwa̒n i ta̒ ti têểnh kiếm tla tiển dô̭ Zư̭ ản xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zi̭ch bṷ zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong.
Té tha pơ̭i ká lêênh tlêênh meénh tất ănh hu̒ng Mươ̒ng Dôô̭ng, mḙ̂ Dinh Thi̭ Kiê̒w Zung ớ khu Bo, thi̭ tlẩn Bo (Kim Bôi) pớ khâi ko̒n nhó i ta̒ ản nuôi zươ̭ng pă̒ng ta̒n thiểng hu ngoo̭ch pớ mḙ̂, pớ za̭, nhơ "Tâ̭p bôông bôông”, "za ởi za o̒”, hăi nhơ ta̒n kâw hát thươ̒ng dang, pô̭ meḙnh. Ta̒n zai diḙ̂w ni̒ i ta̒ thẩm khu paw tâm hô̒n mḙ̂, tlớ thă̒nh môô̭ch fâ̒n chăng thế thiểw kôô̒ng ti̒nh iêw văn hwả zân tôô̭c. Bi̒ zơ̒ng di̭ mo̒ hơn 20 năm kwa, ti̒nh iêw kwêl hương i ta̒ thúc mḙ̂ Zung ngă̒i ngă̒i ngiên kửw, xưw tâ̒m pơ̭i chwiê̒n la̭i ta̒n zả tli̭ văn hwả Mươ̒ng cho thể hḙ̂ khăw ni̒.
Xỏm Mô̭ - bán Mươ̒ng kố ớ xa̭ Bi̒nh Thănh, hwiḙ̂n Kaw Foong ản kôông nhâ̭n pu̒ng zu li̭ch OCOP 4 khaw năm 2024. Pa miểng zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng khác i ản chwấn hwả, ha̒ng lwa̭t video kwáng bả ản la̒ kôô̒ng hơn 100 mo̭l zân ớ ta̒n hwiḙ̂n bu̒ng kaw ản tâ̭p hwẩn thiểng Ănh, ki̭ năng tỏn kheéch… chuô ản ẩn tươ̭ng mé la̒ dẩw môốc cho dố nô̭ lư̭c pê̒n pí kuố ta̒n xớ, ban, ngă̒nh. Tloong di̭, ngă̒nh Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch kóp fâ̒n chăng nhó, zoong zu li̭ch nôông thôn tơ̒ng pước tlớ thă̒nh ngă̒nh kinh tể bố tlơ̭ cho bu̒ng kaw. Mé, i ko̒n di̭ ta̒n kâw hói chuô kỏ lơ̒i dáp: Bi̒ la̒ po mo̒ tư̒ miểng têểnh i ko̒n chuô kỏ tour, twiển ốn di̭nh? La̒ po mo̒ kheéch têểnh éw, ko̒n mo̭l zân thi̒ tơ̭i mé chuô dẳm ki̒ boo̭ng?
Ta̒n ngă̒i kuổi khảng 5, Dwa̒n ngḙ̂ thwâ̭t ta̒n kác zân tôô̭c tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức biếw ziḙ̂n fṷc bṷ dôô̒ng ba̒w bu̒ng khu, bu̒ng tư̒ khỏ khăn tloong tính. Chăng tlí la̒ ta̒n puối ziếw ziḙ̂n văn ngḙ̂, ni ko̒n la̒ hă̒nh tli̒nh tư̒ ỉ ngiḙ̂ tí lan hôô̭ng zả tli̭ văn hwả, nơng kaw tơ̒i khôổng tinh thâ̒n cho mo̭l zân, kôô̒ng pơ̭i kóp fâ̒n zư̭ zi̒n bán xắc ta̒n kác zân tôô̭c thiếw khổ.