(HBDT) - Mô̭i zi̭p kuổi năm, xa̭ Hang Kiê (Mai Châw) ản tô diếm pơ̭i ta̒n kác wâ̒n hwa mâ̭n tlẳng, khwác lêênh mêê̒nh ảw mởi zwiên zảng, bảw hiḙ̂w xwân wê̒l. Kôô̒ng pơ̭i kắnh kwan dă̭c xắc, hwang xơ bổn kỏ, nơi ni tang dâ̒n ản mắt têểnh nhơ môô̭ch diếm zu li̭ch thủ bi̭ dổi pơ̭i kheéch zu li̭ch khânh xa têểnh tlái ngiḙ̂m, khảm fả. Zu li̭ch ngă̒i ka̒ng fát tliến, ta̒n kác ngôl nha̒ mởi khang tlang, ta̭ng khả bê tôông chă̭l kwănh xỏm, tơ̒i khôổng mo̭l zân ngă̒i ka̒ng do ẩm.


Wâ̒n hwa mâ̭n tlẳng la̒ miểng pui duô̒ kuố ta̒n kon dét mo̭l Môông xa̭ Hang Kiê (Mai Châw). 

Thướng ngwa̭n xắc xwân

Xa̭ Hang Kiê nă̒m ớ fiể Bắc kuố hwiḙ̂n Mai Châw, la̒ nơi khôổng chú iểw kuố dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông. Tôi têểnh Hang Kiê tloong môô̭ch ngă̒i kỏ tlúc leḙnh, dủng zi̭p Thết kuố mo̭l Môông (thươ̒ng ziḙ̂n tha tlước Thết Ngwiên dản kố tliê̒n 1 khảng). Zoo̭c ta̭ng khả paw Hang Kiê la̒ wâ̒n mâ̭n hwa tlẳng buốt khwe xắc tloong la̒n tlúc khởm kôô̒ng pơ̭i kải dẳng zi̭w za̒ng, khiển ká khung kắnh lảng pơ̒ng lêênh xắc xwân. Ta̒n keẻnh hwa mâ̭n tlẳng tinh khôi khươ̭ khṷ hâ̒ng Tâi Bắc la̒ dêênh foong kắnh hư̭w ti̒nh, zoong thew niê̒m hi boo̭ng wê̒l môô̭ch muô̒ xwân mởi do tú, iên pui. Kải thôốch di̭ chăng chí lăi dôô̭ng mo̭l zân bán diḙ̂ mo̒ ko̒n ta̭w ẩn tươ̭ng pơ̭i tư̒ zu kheéch khânh xa. Tá la̭i ta̒n kải ô̒n a̒w nơi fổ xả kho̭m ha̒, tư̒ nhỏm ô̭i pa̭n ti ngươ̭c lêênh miê̒n nủi, cheenh thú ta̭w zảng, lưw zư̭ ta̒n kác khwắnh khắc thôốch pên kôốc mâ̭n, kôốc ta̒w hăi chṷp ắnh pơ̭i ta̒n kon dét bán diḙ̂.

Ni chăng fái la̒ lâ̒n dâ̒w têểnh pơ̭i Hang Kiê, mé, hi̒nh ắnh ta̒n kon dét nẻm cho ha̒ tlải paw pên ta̭ng khả, khwe pơ̭i ha̒ ảw mởi, ta̒n kác tôi ti zôô̭ng tlal zô̭ng ma̭i tlaw kới lơ̒i iêw thương pên kôốc mâ̭n, kôốc ta̒w tang khwe xắc tloong ma̒n tlúc mơ̒ áw, diếm thêm mă̒w khỏi lam pớ ta̒n ngôl nha̒ pếp, tiê dẳng wa̒ng chiểw zo̭l khiển loo̒ng tôi măng ẩm áp, zô̭n za̒ng. Hal pên ta̭ng khả, ta̒n tưở tlal, kon ma̭i Môông ziḙ̂n ảw wẳl thố kấm zư̭c zơ̭ xắc mă̒w, tlew woo̒ng pă̒ng pa̭c tlẳng pui pé pướ bô̭ ti xẳm Thết. 

Têểnh zôô̭ng nha̒ eenh Va̒ng A Da̒n, xỏm Hang Kiê, ô̭i pa̭n mo̒ mô̭i mo̒ lâ̒n lêênh bán tôi tê̒w paw thăm, kâl mâ̭n tloong xân pung dớ hwa tlẳng buốt khwe mêê̒nh tloong dẳng mởi. Nhâm nhi chẻn ha̭w pên pếp kúi hôô̒ng, thướng thức mỏn peẻnh chă̒i hơm déw, nhúc nảng than hwa, eenh cho mắt năm no̒ i la̒ khwáng 30 chiếc peẻnh chă̒i tí ăn Thết pơ̭i la̒ kwa̒, chiếc no̒ chiếc di̭ tlo̒n tliḙ̂, mê̒m, hơm ngoo̭ch. Dổi pơ̭i mo̭l Môông, peẻnh chă̒i bươ̒ tí kủng tố tiên paw ta̒n kác zi̭p lḙ̂, Thết, bươ̒ la̒ mỏn kwa̒ da̭i kheéch, nhất la̒ ta̒n kác kheéch kwỉ ta̭ng khả xa têểnh thăm bán, thế hiḙ̂n niê̒m moong kâ̒w wê̒l xư̭ tú tâ̒i, xung túc. 

Paw khảng kuổi năm, mo̭l Môông chú iểw zo̭n zḙp nha̒ kướ pơ̭i ti zôô̭ng Thết. Mo̭l kha̒, fṷ nư̭ ngô̒i kwâi pơ̭i ha̒ tlước hiên nha̒ thêw thuô̒, nảng nhúc, nổ kơm chṷ kheéch, kon dét tỉw tít pui duô̒, nẻm paw, teẻnh tu lu… Ta̒n ôông thi̒ têểnh nha̒ mơ̒i ha̒ chẻn ha̭w, ăn lế nảng pên pếp kúi. Thết i la̒ zi̭p hḙn ho̒, tô̭l ha̒ kuố ta̒n tôi tưở tlal kon ma̭i, tlaw ha̒ ta̒n lơ̒i hḙn ước, tỉn bâ̭t tí khăw ni̒ kưởi hói, kết thă̒nh ôông pa̒, mâ̒m khôổng tlêênh tlải tô̒l khṷ tiếp tṷc nắi nớ, xinh xôi. 

Tiê̒m năng zu li̭ch foong fủ 

Ta̒n kác năm khânh ni, kuô̭c khôổng kuố dôô̒ng ba̒w Môông ớ xa̭ Hang Kiê i ta̒ kỏ tư̒ chwiến biển tích kư̭c, nhất la̒ wê̒l ha̭ tơ̒ng zaw thôông ản dâ̒w tư, xâi zư̭ng, hwa̒n thiḙ̂n. Ta̒n kác twiển ta̭ng khả nhôông nhang xói khṷ, chí zi chwiến ản pă̒ng xe mẳi wê̒l xỏm Thung Mă̭n, Thung Ma̒i ta̒ ản kẩng hwả. Tư̒ xân thế thaw, nha̒ văn hwả kôô̒ng pơ̭i ta̒n kác kôông tli̒nh kôông kôô̭ng khác ản dâ̒w tư xâi zư̭ng. Di̭ la̒ ta̒n kác tlái ngiḙ̂m thwâ̭n lơ̭i tí zoong zu kheéch têểnh khânh hơn pơ̭i Hang Kiê tí "xăn mâi tlúc”, lew khṷ, tlái ngiḙ̂m ta̒n nét văn hwả dôô̭c dảw, dâ̭m da̒ bán xắc zân tôô̭c kôô̒ng kác zi̭ch bṷ zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng (ZLKD) hấp zâ̭n. 

Eenh Za̒ng A La, Chú ti̭ch HDKT kiêm Tôống Zảm dôốc HTX zi̭ch bṷ zu li̭ch kôô̒ng pơ̭i nôông ngiḙ̂p Hang Kiê chiê xé: "HTX ản thă̒nh lâ̭p kôô̒ng pơ̭i 11 hô̭ thă̒nh biên, pớ nguô̒n bổn hwi dôô̭ng ản kôô̒ng pơ̭i xư̭ zúp dơ̭, hưởng zâ̭n kuố kác ngă̒nh, dwa̒n thế, chỉnh kwiê̒n, tôi kái ta̭w, xâi zư̭ng Homestay, thă̒nh lâ̭p dô̭i văn ngḙ̂ pơ̭i hưởng zâ̭n biên tí fṷc bṷ tỏn kheéch zu li̭ch. Kwi hwă̭ch khu lôông kâl ăn tlải, tắc kú; fát tliến môô̭ch xổ zi̭ch bṷ cho zu kheéch nhơ: chuông pái thố kấm, wḙ xáp oong, xăn mâi tlúc, tâm peẻnh chă̒i, thăm wâ̒n kâl ăn tlải, nhuô̭m cha̒m… hưởng têểnh tư̒ hwa̭t dôô̭ng tlái ngiḙ̂m thủ bi̭ hơn”. 

Năm 2020, xán fấm ZLKD Hang Kiê ản WBNZ tính kôông nhâ̭n xán fấm OCOP 4 khaw i ta̒ kóp fâ̒n khắng di̭nh wi tỉn, chất lươ̭ng diếm têểnh an twa̒n, thân thiḙ̂n, dám báw kác tiêw tlỉ wê̒l zi̭ch bṷ kuố ZLKD Hang Kiê dổi pơ̭i zu kheéch. Kôô̒ng tiê̒m năng khă̭n kỏ, kác kấp chỉnh kwiê̒n tính, hwiḙ̂n, diḙ̂ fương ta̒ la̒, tang dôô̒ng hă̒nh kôô̒ng mo̭l zân tí fát tliến mô hi̒nh ZLKD, hưởng zâ̭n ki̭ năng tỏn kheéch, fṷc bṷ ấm thư̭c hăi kái ta̭w kắnh kwan, ta̭w diếm check-in, diếm "xăn mâi tlúc” nhă̒m da za̭ng tlái ngiḙ̂m cho zu kheéch. Tơ̒ng pước zoong Hang Kiê tlớ thă̒nh diếm zu li̭ch hấp zâ̭n, ta̭w thêm xinh kể pê̒n bư̭ng cho mo̭l zân, ốn di̭nh kuô̭c khôổng, fát tliến KT-XH, tấi lu̒i kác hú tṷc la̭c hâ̭w, xâi zư̭ng bán la̒ng ngă̒i ka̒ng ză̒w thôốch, băn minh. 


KÁC TIN KHÁC


Gương lảng mo̭l kỏ wi tỉn ớ xỏm Chu̒ Puô̭

Wê̒l xa̭ Mi̭ Hwa̒ (Tân La̭c), pô̭ têểnh ôông Bu̒i Văn Hung - mo̭l kỏ wi tỉn kuố xỏm Chu̒ Puô̭, ăi i zee̒nh cho ôông loo̒ng kỉnh tloo̭ng. Chăng tlí hăi dẳi foong tṷc tâ̭p kwản, ôông ko̒n la̒ mo̭l gương mâ̭w tloong lơ̒i ăn thiểng khể pơ̭i wiḙ̂c la̒, tích kư̭c twiên chwiê̒n, bâ̭n dôô̭ng mo̭l zân la̒ tốt ta̒n tlú tlương kuố Dáng, tlỉnh xắch, fáp lwâ̭t kuố Nha̒ nước.

Mḙ̂ Bu̒i Thi̭ Bớt hiển nướ tlải tô̒l xâi tlươ̒ng hoo̭c

La̒ mo̭l nôông zân chân lâ̭m thăi pu̒n, hăi dẳi ản ho̭ ta̒n zả tli̭ "tấc tất, tác wa̒ng”, zu̒ diê̒w kiḙ̂n kinh tể za di̒nh ko̒n nge̒w, mé, mḙ̂ Bu̒i Thi̭ Bớt, xỏm Koóc 1, xa̭ Ngoo̭c Mi̭ (Tân La̭c) la̒ cho tư̒ mo̭l xúc dôô̭ng bới ta̒n wiḙ̂c la̒ kaw thôốch, khă̭n kha̒ng hiển hơn 4.000m2 tất, ản nước tlải tô̒l tí xâi zư̭ng tlươ̒ng hoo̭c, zoong la̭i kải kon chơ̭ wê̒l khânh hơn cho dét kon tloong bu̒ng.

Tlú tloo̭ng zám nge̒w wê̒l thôông tin cho bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ

Ta̒n năm kwa, kôông tác zám nge̒w wê̒l thôông tin ản cho la̒ kắch la̒ kwan tloo̭ng kóp fâ̒n nơng kaw chất lươ̭ng kuô̭c khôổng cho mo̭l zân bu̒ng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c thiếw khổ pơ̭i miê̒n nủi.

Tlang bi̭ tí mắt ản kắch foo̒ng, chẩng chít tẳm dác cho dét kon

Tlước ngwi kơ tai na̭n chít tẳm dác xắi tha tloong zi̭p he̒, ta̒n kác kấp bô̭ Dwa̒n tlêênh di̭ê pa̒n tính Hwa̒ Bi̒nh tăng kươ̒ng kôông tác twiên chwiê̒n, tâ̭p hwẩn, tố tlức ta̒n lớp hoo̭c pơi tí nơng kaw nhâ̭n thức, tlang bi̭ tí mắt ản kắch foo̒ng, chẩng chít tẳm dác cho dét kon. Kwa di̭ kóp fâ̒n zoong la̭i cho ta̒n ủn môô̭ch muô̒ he̒ an twa̒n, bố ích.