Ớ bán zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng Dả Biê (nay la̒ xỏm Dức Foong, xa̭ Tiê̒n Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong) kỏ mô̭ô̭ch i pả Mươ̒ng miḙ̂t ma̒i tỏng kóp cho kôông tác Hô̭i I pả, vâ̭n dôô̭ng ta̒n i pả fát tliến kinh tể, xâi zư̭ng nếp khôổng văn hwả.
Kải Bu̒i Thi̭
Nhê̒m (pên fái) - mo̭l ti tâ̒w foong tla̒w fát tliến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng ớ
xa̭ Tiê̒n Foong (Da̒ Bắc).
Mo̭l tâ̒n tôi
nhắc tểng la̒ kải Bu̒i Thi̭ Nhê̒m, mo̭l zân bán Mươ̒ng Aw Tả ở pên pang hô̒
Hwa̒ Bi̒nh. Dám nhâ̭n vai tlo̒ Chi hô̭i tlướng Chi hô̭i I pả xỏm Dức Foong,
da̭i biếw HDNZ xa̭, kải Nhê̒m tểng tơ̒ng nha̒ nẳm pắt tâm tư, ngwiḙ̂n voo̭ng
kuố hô̭i viên. Tloong ta̒n foong ta̒lw hô̭i tê̒w kỏ rẩw ẩn kuố kải, pớ
viḙ̂c vâ̭n dôô̭ng i pả tiết kiḙ̂m, la̒ kinh tể, tểng ta̒n kôông tli̒nh nhó
kóp fâ̒n xâi zư̭ng dwa̒n kết tloong xỏm.
Chăng chí
khẻw vâ̭n dôô̭ng, kải Nhê̒m ko̒n kwan tâm zư̒ zi̒n bán xắc văn hwả pơ̭i fát
tliến zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng - hưởng ti mởi zíp mo̭l zân vu̒ng dă̭l tăng
thu nhâ̭p. Vởi tư zwi
tối mởi, kải tích kư̭c vâ̭n dôô̭ng hô̭i viên chính tlang nha̒ ớ, bảw vḙ̂
môi tlươ̒ng, khôi fṷc ta̒n diḙ̂w muổ, la̒n diḙ̂w zân ka Mươ̒ng fṷc vṷ zu li̭ch.
Năm 2024, dớ kóp fâ̒n zư̒ vư̒ng tiêw chỉ xa̭ nôông thôn mởi, kải vâ̭n dôô̭ng
hô̭i viên i pả zwi tli̒ ta̒n ta̭ng khả "I pả chung thăi báw vḙ̂ môi tlươ̒ng”,
la̒ kwang ta̭ng khả la̒ng, nha̒ văn hwả, kóp fâ̒n la̒ cho bô̭ mă̭t nôông thôn
khang tlang hơn.
Vởi moong ước
xâi zư̭ng kwê hương, kải Nhê̒m chú dôô̭ng hoo̭c tâ̭p, thi̒m hiếw ta̒n mô hi̒nh
kinh zwănh, vớ kơ xớ kinh zwănh homestay. Pớ rỉ ta̭w viḙ̂c la̒ ốn di̭nh
cho 5 law dôô̭ng diḙ̂ fương. Dă̭c biḙ̂t, za di̒nh kải Nhê̒m tư̭ ngwiḙ̂n hiển 3.000m2
tất, tlêênh 4.000 kâl luô̒ng, 300 kâl ăn pải dớ xâi zư̭ng ta̭ng khả kaw tốc
Hwa̒ Bi̒nh - Mô̭c Châw.
La̒ kôông tác
Hô̭i I pả 8 năm, kải Nhê̒m tích kư̭c thi̒m kăắch la̒ mởi hwa̭t dôô̭ng chi
hô̭i, zúp hô̭i viên gẳn bỏ vởi tố chức, tlướng thăă̒nh tloong xwi ngi̒,
hăă̒nh dôô̭ng. Rưởi xư̭ dâ̒n dắt kuố kải Nhê̒m, Chi hô̭i I pả xỏm Dức Foong
tlớ thăă̒nh môô̭ch tloong ta̒n dơn vi̭ kỏ foong tla̒w măă̭nh kuố xa̭, tư̒ năm
ản zăănh hiḙ̂w xwất xắc.
Tloong nha̒
xa̒n nhó ớ kuổi xỏm Dức Foong, kải Nhê̒m vâ̒n zăă̒nh thơ̒i zan do̭c bảw, ngiên kửw ta̒i lḙ̂w hoo̭c tâ̭p pơ̭i
la̒ thew tẩm gương Bác Hô̒.
Muô̒ he̒ thơ̒i tiết noỏng, kẻw thew nhu kâ̒w thẳm maách zái nhiḙ̂t tăng lêênh, nhất la̒ ớ dét kon. Ni i la̒ ka̭ ta̒n kải lo thươ̒ng tlư̭c wê̒l tai na̭n chít tẳm dác – kải hwa̭ mắi ớ lô̭m ti ma̭ng khôổng kuố tư̒ dét kon tloong ká nước mơ̭i năm. Cho dêênh ta̒n za di̒nh, mo̭l la̒ pổ, la̒ mḙ̂, ta̒n mo̭l chăm xoóc dét kon kâ̒n fái chú dôô̭ng foo̒ng tleẻnh chít tẳm dác cho dét kon, dám báw tí dét ản fát tliến ká thắi tloong môi tlươ̒ng an twa̒n, lee̒nh mă̭nh.
Mơ̭i mo̒ muô̒ he̒ têểnh, kải lo wê̒l tai na̭n chít tẳm dác ớ dét kon tả la̭i têểnh. Ngwiên zo tlỉnh la̒ dét kon bi̭ chít tẳm dác la̒ zo dét chuô hăi pơi lô̭i, thiểw ki̭ năng pơ̭i kiển thức an twa̒n tloong môi tlươ̒ng dác. Cho dêênh, dă̭i pơi cho dét kon chăng tlí la̒ môô̭ch hwa̭t dôô̭ng thế thaw, mo̒ ko̒n la̒ kắch hiḙ̂w kwá tí foo̒ng tleẻnh tai na̭n chít tẳm dác, zúp dét kon hăi mắt kắch tư̭ báw bḙ̂ lḙ̂ mêê̒nh khi tô̭l ti̒nh huổng ngwi hiếm. Thơ̒i khânh ni, tư̒ diḙ̂ fương, dơn bi̭ tloong tính tích kư̭c tố tlức ta̒n lớp dă̭i pơi tí tlang bi̭ ki̭ năng foo̒ng, chẩng, chít tẳm dác cho dét kon; kôô̒ng pơ̭i zoong la̭i cho ta̒n ủn môô̭ch muô̒ he̒ bố ích, an twa̒n, lee̒nh mă̭nh.
Nhơ ta̒n kâl kố thṷ bư̭ng tla̭i kuố kwêl la̒ng, mo̭l kỏ wi tỉn tlêênh diḙ̂ pa̒n tính Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ khắng di̭nh, tlắch nhiḙ̂m, kóp khức kôô̒ng ta̒n kác kấp tlỉnh kwiê̒n tlí páw mo̭l zân kôô̒ng dôô̒ng thwâ̭n, tlung thăi xâi zư̭ng hḙ̂ thôổng tlỉnh tli̭, fát tliến kinh tể - xa̭ hô̭i, zám nge̒w, xâi zư̭ng nôông thôn mởi; zư̭ bư̭ng an ninh kuốc foo̒ng, tlâ̭t tư̭ an twa̒n xa̭ hô̭i pơ̭i zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c. Tỉnh têểnh khảng 1/2025, ká thắi tính kỏ 1.399 mo̭l kỏ wi tỉn. La̒ ta̒n bỉ thư chi bô̭, tlướng thôn, kha̒ la̒ng, kản bô̭ ngí hưw, nha̒ zảw, thâ̒i thuốc, mo̭l xán xwất zói kôô̒ng ta̒n thă̒nh fâ̒n khác. Zai dwa̭n 2021 - 2023, tlêênh diḙ̂ pa̒n tính kỏ 33 mo̭l kỏ wi tỉn tiêw biếw ản WBNZ tính tă̭ng bă̒ng khen. Zai dwa̭n 2020 - 2025, tính kỏ 1 mo̭l kỏ wi tỉn ản Thú tưởng Chỉnh fú tă̭ng bă̒ng khen pơ̭i 19 mo̭l kỏ wi tỉn ản Bô̭ tlướng, Chú nhiḙ̂m Wí ban Zân tôô̭c tă̭ng bă̒ng khen.
Xa̭ kaw Xơn (Da̒ Bắc) kắch tlung tâm hwiḙ̂n 8km. Kôô̒ng pơ̭i diḙ̂ hi̒nh bu̒ng khṷ ză̭l, tư̒ tô̒l khṷ, ta̭ng khả ti la̭i khỏ khăn, tơ̒i khôổng mo̭l zân tô̭l chăng éw kải khỏ, nhất la̒ tloong fát tliến xán xwất pơ̭i tiếp khânh ta̒n zi̭ch bṷ xa̭ hô̭i kơ bán. Kôô̒ng pơ̭i wiḙ̂c paw kuô̭c dôô̒ng bô̭ kuố kấp wí, tlỉnh kwiê̒n, pa̒ kon tích kư̭c áp zung khwa hoo̭c hi̭ thwâ̭t, zoong ta̒n zôổng kâl mởi, năng xwất kaw paw xán xwất. Kaw Xơn tơ̒ng pước bươ̭t khỏ, kinh tể kỏ fát tliến, tơ̒i khôổng bâ̭t chất, tinh thâ̒n kuố mo̭l zân ản kái thiḙ̂n, nơng kaw. Năm 2022, xa̭ Kaw Xơn wê̒l dích nôông thôn mởi.
Tloong kuô̭c khôổng hiḙ̂n da̭i, khwắn lả i tang la̒ môô̭ch tloong ta̒n ngwiên nhân ha̒ng tâ̒w la̒ dêênh bâ̭nh tâ̭t pơ̭i chít khởm. Kử 6 zâi kỏ 1 mo̭l chít bi̒ khwắn lả. Mé, kải tảng mơ̒ng nhất la̒ ngă̒i ka̒ng tư̒ mo̭l ngẳm ản ho̭ hơn wê̒l tác ha̭i kuố khwắn pơ̭i chú dôô̭ng tá thỏi kwen ni̒, zoong la̭i ta̒n thăi tối tích kư̭c cho poóc mêê̒nh kôô̒ng pơ̭i kôô̭ng dôô̒ng.
Ta̒n khảng ngă̒i hă̭nh fúc kuố tôi ôông pa̒ tlé Bu̒i Thi̭ L (té năm 1993) pơ̭i Kwắch Văn X ớ xa̭ Văn Ngiḙ̂ (La̭c Xơn) chí kẻw za̒i têểnh ka̭ tưở kon tha tơ̒i. Khăw di̭, kuô̭c khôổng thiểw thổn tư̒ kải tlăm piê̒l fái lo, ngươ̒i mḙ̂ tlé fái thew ô̭i pa̭n ti la̒ kôông nhân ớ ta̒n khu kôông ngiḙ̂p wa̒i tính. Kuô̭c khô xa nha̒ i ta̒ măng kơ kư̭c. Mé mơ̭i khi ngẳm têểnh thiểng kươ̒i dét kon kôô̒ng kha̒ ôông ớ kwêl nha̒ tang moong tơ̭i, Bu̒i Thi̭ L tả la̭i măng ẩm loo̒ng, tâ̭p tlung la̒ wiḙ̂c tí kỏ tiê̒n kới wê̒l cho ôông cho kon. Mé, ta̒n moong hảw wê̒l môô̭ch kuô̭c khôổng tú tâ̒i kuố ngươ̒i ỉ pả mắi ớ xṷp thuổng khi kải ản hăi ôông mêê̒nh ớ nha̒ tang kỏ mo̭l khác…