Fươ̒ng Thi̭nh Lang (TF Hwa̒ Bi̒nh) tố tlức chwiên dê̒ twiên chwiê̒n foo̒ng, chẩng tai na̭n thương tích, tai na̭n chít tẳm dác cho hoo̭c xinh Tlươ̒ng Tiếw hoo̭c pơ̭i Tlung hoo̭c kơ xớ Thi̭nh Lang năm hoo̭c 2024 – 2025.

Thew thôổng kê, tlung bi̒nh mơ̭i năm ká nước kỏ khânh 2.000 dét kon chít tẳm dác. Ớ tính Hwa̒ Bi̒nh, năm 2023 kỏ 23 dét kon, năm 2024 ản dố 28 dét kon chít tẳm dác. Tư̒ bṷ chít tẳm dác tí la̭i kải tăw xót chăng nguôi cho za di̒nh pơ̭i kôô̭ng dôô̒ng. Ngă̒i 28/7/2024, ớ xa̭ Nhân Ngiḙ̂ (La̭c Xơn), 3 dét kon kôô̒ng xỏm hôốc ha̒ ti thẳm ớ khu dâ̭p xỏm Bưng bi̭ chít tẳm dác. Tlước di̭, ngă̒i 13/6/2024 kỏ 3 dét kon chít tẳm dác ớ xa̭ Miê̒n Dô̒i pơ̭i Chỉ Da̭w (La̭c Xơn). Môô̭ch bṷ wiḙ̂c khác xắi tha ngă̒i 14/3/2024 ớ xa̭ Dwa̒n Kết (Iên Thwí), 2 dét tloong thuối mâ̭w zảw chít tloong khi zôô̭ng duô̒ ớ khânh tâ̒m khải khăw nha̒. Ta̒n bṷ chít tẳm dác liên tṷc xắi tha thêm keénh bảw wê̒l mổi ngwi hiếm tang kỏ ngăl tloong môi tlươ̒ng khôổng tướng tlơ̒ng nhơ kwen thuô̭c pơ̭i an twa̒n.

Kỏ tư̒ ngwiên nhân la̒ dêênh tai na̭n chít tẳm dác ớ dét kon. Zo hiểw dôô̭ng, to̒ mo̒ kuố dét kon, wiḙ̂c chăng tí ỉ kuố tưở ká; diê̒w kiḙ̂n môi tlươ̒ng khôổng tiê̒m ấn chăng éw ngwi kơ nhơ khôông, pển, tâ̒m, hô̒ chăng kỏ ha̒w chẳn, keénh bảw tâ̒i tú. Paw zi̭p ngí he̒, dét kon kỏ tư̒ thơ̒i zan pui zôô̭ng, tưở ká chăng tí ỉ ản hết, tai na̭n chít tẳm dác lởi xắi tha. Pên keḙnh di̭, kiển thức, ki̭ năng na twa̒n tloong môi tlươ̒ng dác ớ dét kon chăng kỏ. Tư̒ ủn chăng hăi lô̭i, chăng kỏ faw pơi lô̭i i hôốc ha̒ ti thẳm khôông, thẳm pển mo̒ chăng lươ̒ng ản hết mổi ngwi hiếm. Tloong khi di̭, diê̒w kiḙ̂n dă̭i, hoo̭c pơi ớ môô̭ch khổ diḙ̂ fương chuô dáp ửng ản iêw kâ̒w, thiểw kinh fỉ, kơ xớ bâ̭t chất tlang thiết bi̭…

Ta̒n năm kwa, tính Hwa̒ Bi̒nh kwan tâm têểnh kôông tác foo̒ng, chẩng chít tẳm dác pă̒ng tư̒ hwa̭t dôô̭ng. pế pơi tính i ta̒ ản la̒ la̭i, bớ kướ fṷc bṷ nhu kâ̒w pơi lô̭i kuố nhân zân, kôô̒ng pơ̭i tố tlức ta̒n lớp dă̭i pơi cho tư̒ lưở thuối tloong zi̭p he̒. Lớp zee̒nh cho lưở thuối pớ 8 – 15 thuối, ho fỉ 1 tliḙ̂w dôô̒ng/mo̭l/khwả hoo̭c 20 puối; lớp hoo̭c cho mo̭l pớ 16 tlớ lêênh hoo̭c fỉ 1,2 tliḙ̂w dôô̒ng/mo̭l/khwả hoo̭c 20 puối, thơ̒i zan hoo̭c i twi̒.. Eenh ngwiḙ̂n Hôô̒ng Zang, Tlươ̒ng Năng khiểw, hwẩn lwiḙ̂n pơ̭i thi dẩw thế zṷc thế thaw tính chiê xé: "ớ ta̒n lớp dă̭i pơi, wa̒i wiḙ̂c tlí páw ki̭ thwâ̭t kơ bán, ta̒n tôi tlủ tloo̭ng tlang bi̭ cho mo̭l hoo̭c ta̒n ki̭ năng xinh tô̒n tloong môi tlươ̒ng dác nhơ: Kắch thá khói ngwi hiếm khi bi̭ dác kuổn, khi bi̭ tlṷch zút, xứ lỉ ka̭ tô̭l zoo̒ng chắi xwẳi hăi ửng fỏ ti̒nh huổng kỏ mo̭l bi̭ chít tẳm dác… nẳm pắt tâm lỉ kuố dét, pan tâ̒w zảw biên dôô̭ng biên, la̒ dêênh khôông khỉ hoo̭c mo̒ zôô̭ng tí ta̒n ủn la̒ kwen, măng bư̭ng khi thuổng dác. Khăw di̭ mởi tlí páw tơ̒ng pước ki̭ thwâ̭t, xứ zṷng thăi, zư̭ thăng pă̒ng têểnh ta̒n dôô̭ng tác pơi”.

Ti tôi pơ̭i di̭, ta̒n hwa̭t dôô̭ng twiên chwiê̒n, fát dôô̭ng foong tla̒w Ká thắi twa̒n zân tâ̭p lwiḙ̂n môn pơi foo̒ng, chẩng chít tẳm dác ản tấi thẳn. Dôô̒ng chỉ Da̒w Tiển Kươ̒ng, Fỏ Zảm dôốc Xớ Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch cho hăi: "Năm 2025, tính tố tlức lḙ̂ fát dôô̭ng Ka thắi twa̒n zân tâ̭p lwiḙ̂n môn pơi foo̒ng, chẩng chít tẳm dác pơ̭i mṷc tiêw twiên chwiê̒n khu hôô̭ng wê̒l lơ̭i ích kuố wiḙ̂c hoo̭c pơi, kái thiḙ̂n ki̭ năng na twa̒n tloong môi tlươ̒ng dác pơ̭i fo tleẻnh tai na̭n chít tẳm dác. Ban Tố tlức hwi dôô̭ng tlêênh 500 hoo̭c xinh, dwa̒n biên, thănh niên, vâ̭n dôô̭ng biên, nhân zân tê̒w tham za, kwa di̭ kóp fâ̒n fát hwi bai tlo̒, tlắch nhiḙ̂m kuố t a̒n kấp, ngă̒nh, diḙ̂ fương, za di̒nh, nha̒ tlươ̒ng pơ̭i ká thắi xa̭ hô̭i tloong wiḙ̂c fát tliến foong tla̒w dă̭i, hoo̭c pơi. Moong hă̒ng mơ̭i hoo̭c xinh, mơ̭i mo̒ mo̭l zân chăng tlí tích kư̭c ze̒n lwiḙ̂n môn pơi, tlăw zô̒i ki̭ năng foo̒ng, chẩng chít tẳm dác, mo̒ ko̒n tlớ thă̒nh ta̒n twiên chwiê̒n biên tích kư̭c, lan hôô̭ng kiển thức, ỉ thức foo̒ng tleẻnh chít tẳm dác tloong kôô̭ng dôô̒ng”.

Muô̒ he̒ la̒ khwáng thơ̒i zan dét kon ản pui zôô̭ng, zái tlỉ, fát tliến poóc mêê̒nh pơ̭i tinh thâ̒n. Tí niê̒m pui ni̒ chăng zản dwa̭n bới ta̒n tai na̭n thương tâm, mơ̭i mo̒ za di̒nh, kôô̭ng dôô̒ng kâ̒n hă̒nh dôô̭ng ngăl hôm măi pă̒ng ta̒n wiḙ̂c la̒ thiết thư̭c, di̭ la̒ dă̭i pơ̭i, thew ngỏ dét, lwa̭i tá ngwi kơ chăng an twa̒n pớ tlỉnh môi tlươ̒ng khôổng xuung kweenh. Mơ̭i mo̒ bṷ tai na̭n chít tẳm dác la̒ môô̭ch lơ̒i keénh ti̒nh khu wê̒l tlắch nhiḙ̂m, ti̒nh thương zee̒nh cho dét kon. Fái tê̒w tlung thăi báw bḙ̂ an twa̒n cho dét kon thể hḙ̂ tương lai kuố dất nước.

KÁC TIN KHÁC

Tlêênh 9.000 mo̭l ản zái kwiết viḙ̂c la̒

Mít tinh hướng ửng Ngă̒i Thể zởi chăng khwắn lả kôô̒ng pơ̭i Twâ̒n lḙ̂ kuốc za chăng khwắn lả

Xâi zư̭ng môi tlươ̒ng khôổng an twa̒n, hă̭nh fúc cho dét kon zân tôô̭c thiếw khổ

Chăng tí zi̭ch bâ̭nh thăi chân meḙnh lâi lan hôô̭ng

---

Hoo̭c pơi an twa̒n foo̒ng, chẩng chít tẳm dác cho dét kon

Mơ̭i mo̒ muô̒ he̒ têểnh, kải lo wê̒l tai na̭n chít tẳm dác ớ dét kon tả la̭i têểnh. Ngwiên zo tlỉnh la̒ dét kon bi̭ chít tẳm dác la̒ zo dét chuô hăi pơi lô̭i, thiểw ki̭ năng pơ̭i kiển thức an twa̒n tloong môi tlươ̒ng dác. Cho dêênh, dă̭i pơi cho dét kon chăng tlí la̒ môô̭ch hwa̭t dôô̭ng thế thaw, mo̒ ko̒n la̒ kắch hiḙ̂w kwá tí foo̒ng tleẻnh tai na̭n chít tẳm dác, zúp dét kon hăi mắt kắch tư̭ báw bḙ̂ lḙ̂ mêê̒nh khi tô̭l ti̒nh huổng ngwi hiếm. Thơ̒i khânh ni, tư̒ diḙ̂ fương, dơn bi̭ tloong tính tích kư̭c tố tlức ta̒n lớp dă̭i pơi tí tlang bi̭ ki̭ năng foo̒ng, chẩng, chít tẳm dác cho dét kon; kôô̒ng pơ̭i zoong la̭i cho ta̒n ủn môô̭ch muô̒ he̒ bố ích, an twa̒n, lee̒nh mă̭nh.

Mo̭l zoong tểng niê̒m tin ớ bán Mươ̒ng Aw Tả

Ớ bán zu li̭ch kôô̭ng dôô̒ng Dả Biê (nay la̒ xỏm Dức Foong, xa̭ Tiê̒n Foong, hwiḙ̂n Kaw Foong) kỏ mô̭ô̭ch i pả Mươ̒ng miḙ̂t ma̒i tỏng kóp cho kôông tác Hô̭i I pả, vâ̭n dôô̭ng ta̒n i pả fát tliến kinh tể, xâi zư̭ng nếp khôổng văn hwả.

Bư̭ng ba̒ng ta̒n “kâl da̭i thṷ” kuố bán la̒ng: Fát hwi bai tlo̒ mo̭l kỏ wi tỉn

Nhơ ta̒n kâl kố thṷ bư̭ng tla̭i kuố kwêl la̒ng, mo̭l kỏ wi tỉn tlêênh diḙ̂ pa̒n tính Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ khắng di̭nh, tlắch nhiḙ̂m, kóp khức kôô̒ng ta̒n kác kấp tlỉnh kwiê̒n tlí páw mo̭l zân kôô̒ng dôô̒ng thwâ̭n, tlung thăi xâi zư̭ng hḙ̂ thôổng tlỉnh tli̭, fát tliến kinh tể - xa̭ hô̭i, zám nge̒w, xâi zư̭ng nôông thôn mởi; zư̭ bư̭ng an ninh kuốc foo̒ng, tlâ̭t tư̭ an twa̒n xa̭ hô̭i pơ̭i zư̭ zi̒n, fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c. Tỉnh têểnh khảng 1/2025, ká thắi tính kỏ 1.399 mo̭l kỏ wi tỉn. La̒ ta̒n bỉ thư chi bô̭, tlướng thôn, kha̒ la̒ng, kản bô̭ ngí hưw, nha̒ zảw, thâ̒i thuốc, mo̭l xán xwất zói kôô̒ng ta̒n thă̒nh fâ̒n khác. Zai dwa̭n 2021 - 2023, tlêênh diḙ̂ pa̒n tính kỏ 33 mo̭l kỏ wi tỉn tiêw biếw ản WBNZ tính tă̭ng bă̒ng khen. Zai dwa̭n 2020 - 2025, tính kỏ 1 mo̭l kỏ wi tỉn ản Thú tưởng Chỉnh fú tă̭ng bă̒ng khen pơ̭i 19 mo̭l kỏ wi tỉn ản Bô̭ tlướng, Chú nhiḙ̂m Wí ban Zân tôô̭c tă̭ng bă̒ng khen.

Xa̭ Kaw Xơn chăm lo tơ̒i khôổng dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c

Xa̭ kaw Xơn (Da̒ Bắc) kắch tlung tâm hwiḙ̂n 8km. Kôô̒ng pơ̭i diḙ̂ hi̒nh bu̒ng khṷ ză̭l, tư̒ tô̒l khṷ, ta̭ng khả ti la̭i khỏ khăn, tơ̒i khôổng mo̭l zân tô̭l chăng éw kải khỏ, nhất la̒ tloong fát tliến xán xwất pơ̭i tiếp khânh ta̒n zi̭ch bṷ xa̭ hô̭i kơ bán. Kôô̒ng pơ̭i wiḙ̂c paw kuô̭c dôô̒ng bô̭ kuố kấp wí, tlỉnh kwiê̒n, pa̒ kon tích kư̭c áp zung khwa hoo̭c hi̭ thwâ̭t, zoong ta̒n zôổng kâl mởi, năng xwất kaw paw xán xwất. Kaw Xơn tơ̒ng pước bươ̭t khỏ, kinh tể kỏ fát tliến, tơ̒i khôổng bâ̭t chất, tinh thâ̒n kuố mo̭l zân ản kái thiḙ̂n, nơng kaw. Năm 2022, xa̭ Kaw Xơn wê̒l dích nôông thôn mởi.

Tá khwắn lả – Kwiết di̭nh nhó, lơ̭i ích ản dố tư̒

Tloong kuô̭c khôổng hiḙ̂n da̭i, khwắn lả i tang la̒ môô̭ch tloong ta̒n ngwiên nhân ha̒ng tâ̒w la̒ dêênh bâ̭nh tâ̭t pơ̭i chít khởm. Kử 6 zâi kỏ 1 mo̭l chít bi̒ khwắn lả. Mé, kải tảng mơ̒ng nhất la̒ ngă̒i ka̒ng tư̒ mo̭l ngẳm ản ho̭ hơn wê̒l tác ha̭i kuố khwắn pơ̭i chú dôô̭ng tá thỏi kwen ni̒, zoong la̭i ta̒n thăi tối tích kư̭c cho poóc mêê̒nh kôô̒ng pơ̭i kôô̭ng dôô̒ng.

Hwiḙ̂n La̭c Xơn: Nhớc nhổl ti̒nh tla̭ng ôông pa̒ tá ha̒ khăw khi ti la̒ ăn xa kwêl hương

Ta̒n khảng ngă̒i hă̭nh fúc kuố tôi ôông pa̒ tlé Bu̒i Thi̭ L (té năm 1993) pơ̭i Kwắch Văn X ớ xa̭ Văn Ngiḙ̂ (La̭c Xơn) chí kẻw za̒i têểnh ka̭ tưở kon tha tơ̒i. Khăw di̭, kuô̭c khôổng thiểw thổn tư̒ kải tlăm piê̒l fái lo, ngươ̒i mḙ̂ tlé fái thew ô̭i pa̭n ti la̒ kôông nhân ớ ta̒n khu kôông ngiḙ̂p wa̒i tính. Kuô̭c khô xa nha̒ i ta̒ măng kơ kư̭c. Mé mơ̭i khi ngẳm têểnh thiểng kươ̒i dét kon kôô̒ng kha̒ ôông ớ kwêl nha̒ tang moong tơ̭i, Bu̒i Thi̭ L tả la̭i măng ẩm loo̒ng, tâ̭p tlung la̒ wiḙ̂c tí kỏ tiê̒n kới wê̒l cho ôông cho kon. Mé, ta̒n moong hảw wê̒l môô̭ch kuô̭c khôổng tú tâ̒i kuố ngươ̒i ỉ pả mắi ớ xṷp thuổng khi kải ản hăi ôông mêê̒nh ớ nha̒ tang kỏ mo̭l khác…