KẾ TLIḘ̂N TI XIN KÚI
Khâi hơ Kun Lang Tả Kâ̒n na̭ tha la̒ kun Ké Ha̒ng
Na̭ tha la̒ Lang Ké Chơ̭ ăi khang
La̒ kun ăi ză̒w ăi kỏ
Na̭ ớ Thiên Ki̒ thiên kwan kải nga̒n Kuốc Chơ̭
Mấi ăi ko̒n chuô kỏ kủi nảng moong
Chuô kỏ kúi hoo̒ng nảng kả
Ăn bôn khâi di̭ na̭ ko̒n nga̭
Ăn kả na̭ ko̒n hắch
Ăn lo̒m tlu lo̒m po̒ na̭ mel na̭ tẳng
Ăn hṷ ăn hă̭ng ko̒n mel ko̒n hắch
Pắch năm măng pâ̭w na̭ pô̭ tô̒n zô̒n
Pổn năm măng na̭ pô̭ tô̒n ră̒ng
Pâ̭w tô̒n kải nha̒ tả Khâ̭m tả Kho̭ot bót nhui thui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
Na̭ kỏ kúi thẳn nảng moong, kúi hoo̒ng nảng kả da̭
Tí ti xin kúi thẳn nảng moong, kúi hoo̒ng nảng kả
Kôô̒ng Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kủi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i cho ha tưở ởi
Koong tất kỏ tưở hăi thương
Koong mươ̒ng kỏ tưở hăi lo hăi liḙ̂w
Ma̭ chă̭l ti lo lẳng lo lươ̒ng
Chỉ za lêênh xin kúi thẳn nảng moong, kúi hoo̒ng nảng kả
Kôô̒ng Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
cho kwa di̭ kôô̒ng do̒
Măng thiểng dỉ, chim tẳng kải tee di̭ tôn la̭i ră̒ng:
- Tâw buô nga̒i hẳi, lă̭i buô nga̒i a̒
Chôô̭ng tôi pẳn poỏng ngoo̭ng thiểng
Chăng hăi ti xin kúi thẳn nảng moong, kúi hoo̒ng nảng kả
Măng thiểng dỉ chẩw wả tinh mươ̒ng chă̭l ti lo lẳng lo lươ̒ng
Lo hết mươ̒ng kôô̒ng bản
Ma̭ maa̭nh za chỉ mul moo̒ng
- Ớ chi mo̒ păi chăng ti kúi thẳn nảng moong, kúi hoo̒ng nảng kả kôô̒ng Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒ cho kwa di̭ kôô̒ng do̒
Maa̭nh za kwa chăng maa̭nh luổng
Za thuổng kwa chăng cho za thuổng hó
Cho za wa̒ng la̒ kuố nă̭ng, kải khă̭ng la̒ kuố pê̒n
Kải luô̭ cha̭m nê̒n la̒ kuố tloo̭ng
Măng thiểng dỉ chỉ mul moo̒ng di̭ tôn la̭i ră̒ng
- Tâw buô nga̒i hẳi, lă̭i buô nga̒i a̒
Chôô̭ng thôl chăng kỏ dương chi mo̒ hảw xôổng
Chăng kỏ dôổng chi mo̒ hảw ảw
Chăng hăi ăn kơm oỏng ra̭w chi mo̒ hảw fâ̒n tâ̒m fâ̒n na̒
Tí cho chôô̭ng thôl ăn tiết, oỏng mảw ăi dêênh di̭ zơ̒i
Cho chôô̭ng thôl kẳnh kải lu kon ma̭i, kẳnh wác tưở tam ăi dêênh di̭ ơ̒i
- Păi hảw ngă̒n no̒ cho păi ngă̒n di̭
Chỉ hă̭ch mul moo̒ng hơ ma̭ zâ̭l khởm kải chiê̒ng khởm zaw
Ma̭ tlấi thi khả kải di̭ dêênh la̒ng la̒ng
Tlấi ti khả ta̒ng thôổng thôổng
Tlấi ti khả rôô̭ng pa kha̒w, tươ̒ng kaw pắi tla̭i
Ma̭ zái têểnh nha̒ Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
Di̭ măng kă̒l khă̭p chỏ kho, ho he chỏ kẳnh, haảnh paw haảnh tha
Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i lêênh boỏng
La̭i ngỏ tha tôô̒ng na̒ chiêm don tlước boỏng
Ma̭ dố chỉ hă̭ch mul moo̒ng di̭ ră̒ng
- Za ti no bẩm zẩm bơ̒m zơ̒m pớ khả no̒ mo̒ têểnh khởm?
Păi pớ mươ̒ng tỉn tất păi lêênh
Hăi păi pớ mươ̒ng tlêênh tlơ̒i tlêênh tlơi păi thuổng?
Păi pớ kải pên ta̒ng no̒?
Chỉ mul moo̒ng di̭ tôn la̭i ră̒ng
- Tâw buô nga̒i hẳi, lă̭i buô nga̒i a̒
Chôô̭ng thôl pớ mươ̒ng tỉn tất thôl lêênh
Chăng fái pớ mươ̒ng tlêênh tlơ̒i tlêênh lơi thôl thuổng
Kun Lang Tả Kâ̒n na̭ tha la̒ kun ké ha̒ng, la̒ Lang Ké Chơ̭
La̒ kun ăi khang, la̒ Lang ăi ză̒w ăi kỏ
Na̭ chăng kỏ kúi thẳn nảng moong, kúi hoo̒ng nảng kả
Ăn bôn khâi di̭ na̭ ko̒n nga̭
Ăn lo̒m tlu lo̒m po̒ na̭ mel na̭ tẳng
Ăn hṷ ăn hă̭ng ko̒n mel ko̒n haách
Pắch năm măng pâ̭w na̭ pô̭ tô̒n zô̒n
Pổn năm măng na̭ pô̭ tô̒n ră̒ng
Pâ̭w tô̒n kải nha̒ Tả Khâ̭m Tả Kho̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
Măng kỏ kúi thẳn nảng moong, kúi hoo̒ng nảng kả
Na̭ maa̭nh chôô̭ng thôl lêênh xin kúi thẳn nảng moong, kúi hoo̒ng nảng kả
Măng thiểng di̭ kải nha̒ Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
Xớc lḙ̂ chỉ hă̭ch mul moo̒ng zoong lêênh nha̒ la̒ kơm ăn ra̭w oỏng
Ăn oỏng koong nha̒ Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
Té tân ni̒ tởng no̭
Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i di̭ ră̒ng
- Nhất păi măng ku̒n môốc di̭ dêênh măl wḙw, kẻw môốc măl waách
Nhất dẳng nhốt păi paw chỉn thă̒ng tloi păi ko̒n ngỏ dố chăng di̭ ơ̒i?
Nhốt păi chỉn thă̒ng khôông tlôông ko̒n dố, pô̭ ko̒n măng hăi chăng di̭ a̒?
Nhất dẳng nhốt păi paw chỉn thă̒ng tloi păi ko̒n dố pô̭ ăi ko̒n măng chăng di̭ ơ̒i?
Nhất măng thiểng di̭ chỉ hă̭ch mul moo̒ng di̭ tôn la̭i ră̒ng:
- Nhất nhốt thôn paw chỉn thă̒ng tất ăi ko̒n ngỏ da̭
Nhốt thôn paw chỉn thă̒ng khôông tlôông ăi ko̒n dố, pô̭ ăi ko̒n măng
Nhất nhốt thôn paw chỉn thă̒ng tloi thôn chăng dố, pô̭ chăng măng
Măng hoong thiểng dỉ nha̒ Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
Lḙ̂ chỉ hă̭ch mul moo̒ng nhốt paw chỉn thă̒ng tloi
Na̭ koi ko̒n dố, na̭ pô̭ ko̒n măng
Dố na̭ ti tẻm lảw tha la̒ kúi
Dố na̭ kót lảw tha la̒ nhui
Na̭ lḙ̂ kâl mă̒l ớc dố na̭ chu̒i ti chu̒i la̭i
Dố na̭ la̒ dêênh pôông kúi ngo̭i ngo̭i, pôông khỏi ngṷt ngṷt
Hơ ma̭ nha̒ Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
Thả chỉ hă̭ch mul moo̒ng pớ koong chỉn thă̒ng tlơ̒i
Nhất la̒ Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
Cho chỉ hă̭ch mul moo̒ng chỉn pôông kúi ớ tỉn
Chỉn pôông dác ớ tlêênh
Măng hoong thiểng dỉ
Chỉ hă̭ch mul moo̒ng hơ ma̭ zâ̭l tlé thăi loo̒ng cha̒w, tlaw thăi loo̒ng cha̭
Kôô̒ng nha̒ Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
Hơ ma̭ kwa̭t chân lô̭n la̭i, dải chân lô̭n wê̒l
Wê̒l têểnh tất lo̒ cho̒ kải mươ̒ng lḙn chḙn
Tất tẻn kải mươ̒ng la̭i hḙp
Wính ti na̭ tô̭t khṷ
Wính la̭i tô̭t nha̒
Dố chỉ hă̭ch mul moo̒ng na̭ tă̭ch pôông kúi thuổng dác
Tă̭ch pôông dác thuổng khôông kôô̒ng kha̒w dêênh măl haách
Kaách ớ tỉn, kải dác ớ tlêênh
Dố chỉ mul moo̒ng na̭ bất thi̒m hết pôông kúi di̭ dêênh ngo̭i ngo̭i
Bất hết ta̒n pôông khỏi di̭ dêênh wắng wắng wơ̒ wơ̒
Chôổng nhiê̒ng khâi hơ chăng kỏ
Hơ ma̭ kwa̭t chân lô̭n la̭i, dải chân lô̭n wê̒l
Wê̒l têểnh Thiên Ki̒ Thiên Kwan kải nga̒n Kuốc Chơ̭
Tlôốc hôm na̭ paw tâw Kun Lang Tả Kâ̒n ớ ză̭ng mải kwe̒n tha
Ka kẳl na̭ paw tâw Kun Lang Tả Kâ̒n ớ ză̭ng kwe̒n tloong
- Nhất chôô̭ng thôl pớ ti kúi thẳn nảng moong, kúi hoo̒ng nảng kả
Kôô̒ng nha̒ Tả Khâ̭m Tả Khoo̭t bót nhui kúi kải mươ̒ng tlêênh tlơ̒i
Na̭ nhốt chôô̭ng thôl paw chỉn thă̒ng tất ko̒n tlôông
Na̭ hói chôô̭ng thôl nhốt paw chỉn thă̒ng khôông ngỏ ăi ko̒n dố, pô̭ ăi ko̒n măng hăi chăng di̭ ơ̒i?
Hăi la̒ nhốt paw chỉn thă̒ng tloi koi ko̒n dố pô̭ ko̒n măng hăi chăng di̭ a̒?
Nhất thôl tôn la̭i ră̒ng
Nhất nhốt thôn paw chỉn thă̒ng tất ăi ko̒n ngỏ da̭
Nhốt thôn paw chỉn thă̒ng khôông ngỏ ăi ko̒n dố, pô̭ ăi ko̒n măng
Nhốt thôn paw chỉn thă̒ng tloi thôn koi chăng dố, pô̭ chăng măng
Nhất na̭ lḙ̂ nhốt thôl paw chỉn thă̒ng tloi
Thôl koi ăi ko̒n dố, pô̭ ăi ko̒n măng
Dố na̭ ti tẻm lảw tha la̒ no̒n, kót lảw tha la̒ nhui
Dố na̭ lḙ̂ kâl mă̒l ớc na̭ chu̒i ti chu̒i la̭i
Dố na̭ la̒ dêênh pôông kúi ngo̭i ngo̭i, pôông khỏi ngu̒ ngu̒
Hơ ma̭ thá chôô̭ng thôl tha chỉn thă̒ng tloi
Na̭ cho chôô̭ng thôl chỉn pôông kúi ớ tỉn, dác ớ tlêênh
Chôô̭ng thôl ma̭ kwa̭t chân lô̭n la̭i, dải chân lô̭n wê̒l
Wê̒l têểnh tất lo̒ cho̒ kải mươ̒ng lḙn chḙn
Tất tẻn kải mươ̒ng la̭i hḙp
Wính ti na̭ tô̭t khṷ
Wính la̭i tô̭t nha̒
Chôô̭ng thôl tă̭ch pôông kúi thuổng dác,
thuổng khôông kôô̒ng kha̒w di̭ dêênh măl haách
Kaách ớ tỉn, dác ớ tlêênh
Dố ti̒m hết pôông kúi di̭ dêênh ngo̭i ngo̭i, pôông khỏi ngu̒ ngu̒
Chôổng nhiê̒ng khâi hơ chăng kỏ
Măng thiểng di̭ Kun Lang Tả Kâ̒n meḙnh ma̭ boong, loo̒ng ma̭ chi̭w
Zâ̭l khởm kải chiê̒ng khởm zaw
Ma̭ páw châ̭w wả di̭ ră̒ng
- Păi lḙ̂ mo̒ na̭m kúi póp, mo̒ óp kúi ngeẻnh
Tó cheẻnh pên tṷn, tó lṷn la̒ than
Páw chẩw wả tinh mươ̒ng tẻm lảw tha la̒ kót, kót lảw tha la̒ nhui
Lḙ̂ kâl mă̒l ớc na̭ chu̒i ti chu̒i la̭i
Dố na̭ dêênh pôông kúi ngo̭i ngo̭i, pôông khỏi ngu̒ ngu̒
Khâi di̭ Kun Lang Tả Kâ̒n na̭ tha la̒ kun Ké Ha̒ng, la̒ Lang Ké Chơ̭
Hơ ma̭ kỏ kúi thẳn nảng moong, kúi hoo̒ng nảng kả
Khâi di̭ Kun Lang Tả Kâ̒n ăn bôn chăng ko̒n nga̭
Ăn kả chăng ko̒n hắch
Ăn lo̒m tlu lo̒m po̒ khâi di̭ na̭ chăng ră̒ng tẳng
Ăn hṷ ăn hă̭ng chăng ko̒n mel ko̒n hắch
Kải ni̒ ziên pa̒ pỉ da̭, Kế tô thiểng dỉ cho ản nhở la̭i bươ̒ ản hăi.
KỂ CHUYỆN ĐI XIN LỬA
Khi ấy Cun lang Tá Cần ra làm Cun Kẻ Hàng
Ra làm Lang Kẻ Chợ
Ra làm Cun cũng sang
Ra làm Lang cũng giàu, cũng có
Nhưng chưa có lửa để nướng thịt muông
Chưa có lửa để nướng cá
Ăn môn cũng ngứa
Ăn cá còn tanh
Ăn gan trâu, gan bò còn đắng
Bảy năm nghe người ta đồn dồn
Bốn năm nghe người ta đồn rằng
Người ta đồn nhà ông Khậm Khọt thổi lửa trên trời
Có lửa đỏ để nướng thịt muông, có lửa nóng để nướng cá
Biết lấy ai lên xin lửa đỏ nướng thịt muông, có lửa nóng nướng cá
Tận nhà ông Khậm khọt thổi lửa trên trời cho ta đấy hỡi?
Trong đất có người hay thương
Trong mường có người hay lo hay liệu
Mới chạy đi khắp vùng mường
Cuối cùng thì mượn con dơi
- Anh lên xin lửa trên ông Khậm khọt thổi lửa trên trời cho ta có được không?
Nghe lời mời, dơi thưa lại rằng
- Tâu vua, lạy vua
Chúng tôi không có tài khéo ăn khéo nói
Không biết đi xin lửa nướng thịt muông, nướng cá
Chấu, vá trong mường chạy đi lo lắng
Hỏi hết trong mường, trong bản
Rồi mượn anh ruồi trâu
Bay ở làm chi mà không đi xin lửa để nướng thịt muông, lửa nướng cá
Trên nhà ông Khậm khọt thổi lửa trên trời cho ta?
Mượn ngươi ta không mượn suông, mượn chơi
Cho ngươi vàng làm của nặng
Cho ngươi gỗ làm của bền
Cho ngươi lụa chạm nền để làm của sang giàu có
Anh ruồi trâu thưa lại rằng
- Tâu vua, lạy vua
Ngực chúng tôi không đẹp chi đâu mà muốn áo
Lưng chúng tôi không đẹp chi đâu mà muốn áo
Không biết làm sang với ai chi đâu mà muốn bạc làm của sang
Không muốn vàng để làm của giàu của có
Tôi không biết ăn cơm, uống rượu chi đâu mà muốn đầm muốn ruộng
Để chúng tôi muốn đốt đùi cô gái, đốt vai người vác củi, người gánh có được không?
- Bay muốn ngần nào, cho bay ngần ấy
Anh ruồi trâu dậy sớm mai
Đi đến nhà ông Khậm Khọt thổi lửa trên trời
Chó kho ra sủa rồi nhe răng dọa
Ông Khậm Khọt thổi lửa trên trời lên vóng trông ra phía trước nhà
Thấy anh ruồi trâu
- Ngươi đến ta sớm mà thấy lôi thôi thế này là có việc gì?
Ngươi từ mường dưới đất đi lên hay từ mường trên trời đi xuống?
Ngươi từ bên phía đằng nào?
Anh ruồi trâu thưa lại rằng
- Tâu vua, lạy vua
Tôi từ mường dưới đất đi lên chứ không phải từ mường trên trời đi xuống
Cun lang Tá Cần ra làm Cun Kẻ Hàng, làm Lang Kẻ Chợ
Làm Cun cũng sang, làm Lang cũng giàu cũng có
Nhưng chưa có lửa để nướng thịt muông
Chưa có lửa nóng để nướng cá
Ăn môn còn ngứa
Ăn cá còn tanh
Ăn gan trâu, gan bò con ngỏi, còn đắng
Bảy năm nghe người ta đồn dồn
Bốn năm nghe người ta đồn rằng
Người ta đồn nhà ông Khậm khọt thổi lửa trên trời
Có lửa mạnh nướng thịt muông, có lửa nóng nướng cá
Mượn chúng tôi lên xin lửa mạnh nướng thịt muông, nướng cá
Nghe điều ấy ông Khậm Khọt cho mời ruồi trâu vào nhà
Cho thết đãi ăn cơm, uống rượu
Ăn uống trong nhà ông Khậm Khọt
Kể chuyện này chuyện nọ
Ông Khậm Khọt nói rằng
- Ngươi hãy nói cho ta biết
Nhốt ngươi vào hầm chín tầng đất ngươi còn trông thấy gì bên ngoài hay không?
Nhốt ngươi vào chín lượt chum sành ngươi còn trông thấy, còn nghe thấy hay không?
Nhốt ngươi vào chín lượt giỏ thưa ngươi còn trông thấy, còn nghe thấy hay không?
Ruồi trâu thưa lại rằng
Nhốt cháu vào hầm chín tầng đất cháu vẫn còn trông, còn nghe thấy
Nhốt vào chín tầng chum trông vẫn thấy, nói vẫn nghe
Nhốt vào chín lượt giỏ thưa trông không thấy, nói không nghe
Ông Khậm Khọt nhốt ruồi trâu vào chín lượt giỏ thưa
Nó coi thấy, nghe thấy tất cả
Thấy ông ấy chặt nứa làm củi
Gọt nứa ra thành mớ bông
Thấy ông ấy lấy cây mày ức chùi đi chùi lại
Thấy ông ấy làm nên bông lửa ngọi ngọi, bông khúi ngụt ngụt
Rồi ông Khậm Khọt thả ruồi trâu ra từ chín lượt giỏ thưa
Rồi ông Khậm Khọt cho ruồi trâu chín bông lửa ở dưới
Chín bông nước ở trên
Ruồi trâu dậy chào ông Khậm Khọt
Quay trở lại về nhà
Về đến đất mường,
Đất chật mường hẹp
Quay đi gặp núi, quay lại gặp nhà
Ruồi trâu đặt bông lửa xuống nước
Đặt bông nước xuống sông
Chìm hết bông lửa đi mất tiêu
Rồi trở về đến đất Kinh kỳ Kẻ Chợ
Đầu hôm vào tâu Cun lang Tá Cần ở phía ngoài
Gà gáy vào tâu Cun lang Tá Cần ở phía trong
- Tôi vừa đi xin lửa để nướng thịt muông, xin lửa nóng để nướng cá
Với ông Khậm Khọt thổi lửa trên trời
Ông ấy hỏi cháu
Nhốt bay vào hầm chín tầng đất người còn thấy hay không?
Ông ấy nhốt cháu vào chín lần chum sành
Rồi hỏi cháu rằng trông có còn thấy, núi còn nghe thấy hay không?
Rồi lại nhốt cháu vào chín lượt giỏ thưa
Hỏi cháu rằng trông còn thấy, nói còn nghe thấy hay không?
Cháu bảo rằng
Nhốt cháu vào hầm chín tầng đất cháu vẫn còn trông thấy, còn nghe thấy
Nhốt vào chín tầng chum trông vẫn thấy, nói vẫn nghe
Nhốt vào chín lượt giỏ thưa trông không thấy, núi không nghe
Thế rồi đem nhốt cháu vào chín lượt giỏ thưa
Cháu trông vẫn thấy, nói vẫn nghe thấy
Cháu thấy ông ấy chặt nứa làm củi
Gọt nứa ra thành bó bông
Thấy ông ấy lấy cây mày ức chùi đi chùi lại
Thấy ông ấy làm nên bông lửa ngọi ngọi, bông khúi ngụt ngụt
Rồi thả cháu ra từ chín lượt giỏ thưa
Ông ấy cho cháu chín bông lửa ở dưới
Chín bông nước ở trên
Cháu quay trở lại về nhà
Về đến đất mường,
Đất chật mường hẹp
Quay đi gặp núi, quay lại gặp nhà
Ruồi trâu đặt bông lửa xuống nước
Đặt bông nước xuống sông
Chìm hết bông lửa đi mất tiêu
Nghe điều ấy Tá Cần mừng vui
Dậy sớm mai
Sai chấu vá trong mường
- Bay lấy một nắm củi bóp, một vài cây sa nhân
Chặt làm củi, gọt ra làm bông
Lấy cây mày ức chùi đi chùi lại
Thấy làm nên bông củi ngọi ngọi, nên bông khói ngụt ngụt
Khi ấy Cun lang Tá Cần ra làm Cun Kẻ Hàng, làm Lang Kẻ Chợ
Làm cun cũng sang, làm lang cũng giàu cũng có
Đã có lửa để nướng thịt muông, có lửa nóng để nướng cá
Ăn môn không còn ngứa
Ăn cá không còn tanh
Ăn gan trâu, gan bò không còn ngái, không còn đắng
Kể trọn chuyện ấy để được nhớ, được hay.
.jpg)
Phát triển bởi ICT GROUP.
.jpg)
.jpg)