Khâi di̭, tlơ̒i tất ko̒n ớ khânh ha̒, fân kắch chuô tảng la̒ kơ no̒, cho dêênh wiḙ̂c pân lảng pơ̭i pên thổl tloong khôông zan pơ̭i thơ̒i zan chuô ản ho̭, năm khảng chuô kổ di̭nh pâ̭w hôốc la̒:

«Chỉn têm ko̒n la̒ môô̭ch têm

Chỉn ngă̒i ko̒n la̒ môô̭ch ngă̒i

Chuô kỏ năm tă̒i, năm do khảng thiểu»

Ka̭ ni̒ Theenh Ré, Theenh Rôông lḙ̂ kải hố hả pă̒ng tôô̒ng hất tlơ̒i lêênh ză̭l; Tẻ Leḙch, Tẻ Le̒n chiê năm khảng i chuô dêênh; Za̭ Zi̭t, Za̭ Zê̒m thuổng chiê năm khảng mởi ản.

Mḙ̂ Xeẻnh Xe thuổng tă̭ch la̭i kải chít: Tă̭ch cho kon thẳnh chít kốt, kon mo̭l lô̭t la̭i. Mḙ̂ iên tâm ti wê̒l Mươ̒ng Tlơ̒i, mé thẳnh tỏn ta̭ng khả kẳnh mḙ̂ tí tlá thu̒, mḙ̂ hôốc kon mo̭l têểnh kửw mé chăng môô̭ch ăi têểnh kửw lâ̭p, măng tức mă̭n hê mḙ̂ ma̭ tả la̭i tă̭ch kải chít cho kon mo̭l la̒ fái chít kốt, thẳnh chít ản tố lô̭t la̭i.

Ôông pa̒ Kun Theenh Wa̒ng kôô̒ng pơ̭i Na̒ng Thuối Wa̭n té ản 23 kon. Na̒ng Thuối Wa̭n tă̭ch tha kải ză̒w kỏ, wiḙ̂c hoo̭c hă̒nh, wiḙ̂c fủ kwiê̒n kwỉ… cho ta̒n kon kuố mêê̒nh. Mé tloong môô̭ch ngă̒i mươ chả thẳn, kon tlu kon po̒ paw wâ̒n ăn hết lả tô, mḙ̂ ma̭ hôốc ta̒n kon mêê̒nh mé chăng kỏ kon no̒ têểnh dâl tlu po̒ cho mḙ̂, cho dêênh mḙ̂ ma̭ măng tức mêê̒nh tă̭ch ta̒n tâ̭t ắch la̒ tha kải chít cho ta̒n kon, pớ di̭ hp ma̭ kỏ kải chít kuố kon mo̭l tê̒w zo ta̒n tâ̭t ắch mo̒ mḙ̂ ta̒ tă̭ch tha cho ta̒n kon kuố mêê̒nh.

Chim Chi̒w té tha ôông buô Ta̭i Tha̭ng; Chim Cha̭ng té tha mḙ̂ Wa̒ng Lẳng, eenh Tla̒ng Tlẳng Pôông. Ngă̒i g buô Ta̭i Tha̭ng chít, Chỉ Chuốc lḙ̂ lôông kôông kẳm paw kản pe̒l (kản kơ̒, kải kơ̒ nhó zu̒ng tí la̒ lḙ̂). Tả kâ̒n ti fát hoo̭ng, la̒ lú, ma̭ ản dố tôi chim kôông muổ thôốch, ôông cho teẻnh bâ̭i zoong wê̒l nảng lḙ̂ nhúc ăn ko̒n lôông tí kẳm kản pe̒l (kơ̒). Na̒ng Uúch Zo̭ ti kổl tlôốc, chải thắc wa̒i pển pa̭i, ản dố tliḙ̂n la̭ mă̭n hê chuô ản dố éw no̒ di̭ la̒ tliḙ̂n kon moong fái loo̒ng kon kả. Na̒ng hảw cho mo̭l pắt lḙ̂ tí pó hal kon bâ̭t ni̒, mé kon kả pơ̭i kon moong wan na̒i na̒ng ma̭ pô̭ hă̒ng: Xin hă̭i cho ta̒n tôi ản khôổng, ngă̒i mo̭l chít, kả ngwiḙ̂n la̒ xḙ la̒ pe̒l tí zúp zoong linh hô̒n mo̭l chít ti kwa ta̒n kwa̭ng khôông; moong ngwiḙ̂n hă̒ng xḙ la̒ pe̒l zúp zoong linh hô̒n mo̭l bươ̭t kwa ta̒n chôông kai kuố ta̒n dwa̭n khả khṷ ză̭l, tô̒l ză̭l, hâ̒ng hươ̒m.

Fái năm tlơ̒i la̒ da̭i ha̭n, dẳng khô heenh, dẳng ka̭n la̒ chít tư̒ lwa̒i bâ̭t, ka̭n têểnh nớc dô̭ dác tloong tâ̒m tlí ko̒n mhơ môô̭ch kải pát dác. Kon mo̭l i ta̒ thi̒m tư̒ kắch, têểnh nô̭i fái la̒ ká ta̒n wiḙ̂c kwải gớ tí tlơ̒i mươ cho. Têểnh ka̭ tlơ̒i mươ thuổng tả la̒ cho dác lṷt tư̒ mă̭n hê. Ôông buô Zi̭t Za̒ng cho mo̭l kỏ ho̭ Chuô̒ Ngaw ti lêênh khṷ hang haw pẳnh mă̭t tlăng, mă̭t tlơ̒i. ka̭ di̭ chỉn mă̭t tlơ̒i i ta̒ pẳnh hṷng thảm ko̒n môô̭ch tí la̭i lḙ̂ chiểw lảng; chỉn mă̭t tlăng pẳnh hṷng thảm kải ko̒n tí la̭i môô̭ch la̒ tlăng, khăw di̭ tơ̒i mởi hết tlé khô̭ mươ, dác mởi zút thuổng. Ngă̒i tlơ̒i kwang mâl, Za̭ Nhâ̒n mởi ti tlé hô̭t pơ̭i la̒ cho muôn lwa̒i thư̭c bâ̭t té tha ngă̒i môô̭ch kho̭m lêênh.

Pe̒l la̒ hal kải kơ̒ nhó hi̒nh tam zác, nê̒n pă̒ng pái tlẳngô̭cp kải wḙ hi̒nh kon bang môô̭ch kải wḙ hi̒nh kon kả, kản pe̒l kỏ diếm ta̒n lôông kôông. Hal kải kơ̒ ni̒ zo hal ôông mo fṷ kâ̒m tloong mơ̭i mo̒ lâ̒n mo ti kôô̒ng pơ̭i ỉ ngiḙ̂ hă̒ng moong pơ̭i kả xḙ hô̭ tlơ̭ cho linh hô̒n mo̭l chít tloong ká thắi ta̒n chwiển ti paw Mươ̒ng Ma, lêênh tlơ̒i hâ̒w kiḙ̂n, ti chơ̭ Cha̒ng Kho̒, Cha̒ng Ke̒n kôô̒ng pơ̭i mơ̭i mo̒ lâ̒n nhiêng ăn oỏng.

Nhỏm biên tâ̭p: Bu̒i Kim Fúc, Ngwiê̒n Thi̭ Kấm Lḙ̂, Bu̒i Văn Nam

KÁC TIN KHÁC

Tính Hwa̒ Bi̒nh – pu̒ng hô̭i tṷ ta̒n nét văn hwả, li̭ch xứ dôô̭c dảw, bán xắc: Ba̒i 5 – Ko̒n ma̭i ta̒n roỏng Mo Mươ̒ng tloong kuô̭c khôổng hôm măi

Khới kôông xâi zư̭ng Khu khôông zan báw tô̒n Zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng tê̒w pơ̭i zu li̭ch ớ xa̭ Hơ̭p Foong

Dă̭c diếm wê̒l Ôông Mo tloong thư̭c hă̒nh ziḙ̂n xưởng Mo Mươ̒ng

Kắch thế hiḙ̂n kôô̒ng pơ̭i ỉ ngiḙ̂ khu pên tloong kuố Mo Mươ̒ng

---

Tlích dwa̭n Mo Xứ thi “Té tất, Té dác”

Pô̭ tôống kwan tlung wê̒l zi xán văn hwả Mo Mươ̒ng

Tính Hwa̒ Bi̒nh la̒ bu̒ng tất kỏ mo̭l bán diḙ̂ zân tôô̭c Mươ̒ng. Thew zoo̒ng thơ̒i zan, zân tôô̭c Mươ̒ng i ta̒ la̒ dêênh pơ̭i lưw zư̭ la̭i ản môô̭ch nê̒n văn hwả zân zan foong fủ, da za̭ng kôô̒ng pơ̭i tư̒ kải, tư̒ lwa̭i hi̒nh. Tloong nê̒n văn hwả dô̒ xô̭ di̭ kỏ môô̭ch lwa̭i hi̒nh nối bâ̭t, dôô̭c dảw kỏ zả tli̭ nhân văn khu, la̒ mỏn ăn tinh thâ̒n tloong kuô̭c khôổng kuố mo̭l Mươ̒ng nơi ni̒, di̭ tlỉnh la̒ Mo Mươ̒ng.