Wê̒l La̭c Thwí,
dêênh tham kwan Nha̒ mẳi in thiê̒n dâ̒w tiên kuố chỉnh kwiê̒n kắch ma̭ng
Viḙ̂t Nam – nhửng tơ̒ ba̭c "ta̒i chỉnh Kṷ Hô̒” dâ̒w tiên tha dơ̒i
Kỏ hḙn kôô̒ng muô̒ xwân
Hal nhẳnh hơ̭p thee̒nh kon khôông to, bắt dâ̒w bớ xa̭ Thươ̭ng Bi̒, năi la̒ xa̭ Xwân Thwí, hwiḙ̂n Kim Bôi) khôông Bôi chắi baw diḙ̂ fâ̭n La̭c Thwí diếm dâ̒w la̒ xa̭ Hưng Thi. Bớ ni, khôông chắi kwa kác xa̭: Fủ Thă̒nh, Fủ Ngiḙ̂, Khwan Zṷ, thi̭ chẩn Chi Nê, xa̭ Iên Bôô̒ng, xong khôông dố tha khôông Hwa̒ng Loong, ta̭w rêênh hḙ̂ thôổng zaw thôông dươ̒ng thwí thwâ̭n lơ̭i
Khôông Bôi va̒ La̭c Thwí la̒ gẳn liê̒n, thên khôông da̒ ản dă̭ch cho môô̭ch dơn vi̭ hă̒nh chỉnh: Thi̭ Chẩn nôông tlươ̒ng Khôông Bôi ản thă̒nh lâ̭p khảng 7/1967. Ớ ni la̒ miê̒n kwê chu̒ fủ an khôông Bôi ôm ấp, nhửng dô̒l che̒ xeenh mướt nhơ chănh… Khâw khi zái thế thi̭ chẩn baw khảng 8/1999, xư̭ khôổng vấn tiếp tṷc xinh xôi nắi nớ roo̭c hal bên nâ̭m khôông Bôi…
Dă̭c biḙ̂t năm no̒ i thiể, kứ baw nhửng ngă̒i záp Thết Năm mởi, dác khôông Bôi de̒ xeenh biếc, thôốch dêểnh naw mo̭l. Khôông Bôi tha thiết hôốc muô̒ xwân, vé dḙp la̒ khăi dẳm bất kử ô ngăi wê̒l kôô̒ng La̭c Thwí.
Dôông chỉ Ngwiḙ̂n Văn Chung, Fỏ Bỉ thư Thươ̒ng chư̭c Dáng wí thi̭ chẩn Chi Nê tư̭ ha̒w zởi thiḙ̂w: ""Baw năm năi, vé dḙp kuố khôông Bôi nhơ thiểng hḙn ước kôô̒ng muô̒ xwân. Bớ ngă̒i kuổi dôông, dác kôông lẳng zi̭w, thănh lo̭c dêểnh dô̭ râ̒n xeenh tloong nhất khi̒ Thết dêểnh, xwân wê̒l. Vé dḙp kuố khôông Bôi luôn ta̭w ẩn tươ̭ng hấp zâ̭n dă̭c biḙ̂t dổi vởi zu kheéch thâ̭p fương khi wê̒l zu xwân La̭c Thwí"”.
Khức hút mang thên La̭c Thwí
Bước baw muô̒ lḙ̂ hô̭i dâ̒w năm, La̭c Thwí kỏ khức hút dă̭c biḙ̂t. Ớ ni thiên nhiên ưw da̭i kỏ hḙ̂ thôổng khôông hỏl, khṷ khiê̒ng ta̭w rêênh nhê̒w zănh lam thẳng kắnh la̒ khăi dẳm loo̒ng ngươ̒i, la̒ diê̒w kiḙ̂n dớ xâi zư̭ng kác xán fấm zu li̭ch hấp zâ̭n.
Dêểnh kôô̒ng La̭c Thwí, kon khôông Bôi chắi hiê̒n hwa̒ kweenh chân khṷ Má Hang zoong zu kheéch dêểnh kwâ̒n thế hang Luô̒n thuô̭c xa̭ Iên Bôô̒ng. Ni la̒ môô̭ch tloong nhửng zănh thẳng dă̭c xắc kuố hwiḙ̂n ku̒ng ha̒ng lwa̭t diḙ̂ zănh râ̒n nối thiểng nhơ: zi tích li̭ch xứ kắch ma̭ng Nhă̒ mẳi in thiê̒n (xa̭ Fủ nGiḙ̂); zănh lam thẳng kắnh hang dôô̭ng Chuô̒ Tiên (xa̭ Fủ Ngiḙ̂); zănh lam thẳng kắnh hang dôô̭ng Khṷ Niḙ̂m, xa̭ Fủ Tha̒nh; Chuô̒ An Linh…kác khu zu li̭ch xinh thải hô̒ Dôô̒ng Tâm, Minh Ngo̭c, la̒ng Dả Ba̭c...
Baw muô̒ xwân ha̒ng khảng, lḙ̂ hô̭i Chuô̒ Tiên ản
tố chức baw mối zi̭p Thết Ngwiên Dản, ta̭w rêênh khức hút zươ zu kheéch
dêểnh kôô̒ng hwiḙ̂n La̭c Thwí.
Ka̭ ni̒, La̭c Thwí kỏ 6 zi tích xếp ha̭ng kấp kwuốc za, 11 zi tích kấp tính. Wa̒i kác diḙ̂ zănh tlớ thee̒nh diếm zu li̭ch hấp zâ̭n, La̭c Thwí ko̒n nhê̒w hḙ̂ thôổng hang, hô̒, dâ̭p chươ ản khai thác, nhơ hô̒ Dả Ba̭c, hô̒ Dâ̒m Khẳnh, hang Chim, hang Ha̒w, hang Dôô̒ng Thớt… dỏ la̒ tiê̒m năng zô̒i za̒w dớ La̭c Thwí xâi zư̭ng thee̒nh kác xán fấm zu li̭ch.
Khi̒ Thết dêểnh, xwân wê̒l, la̒ khi̒ La̭c Thwí bước baw muô̒ lḙ̂ hô̭i. Ni la̒ vu̒ng dất fa chô̭l nhê̒w nét văn hwả khác kha̒ zươ̭ 2 zân tô̭c Viḙ̂t – Mươ̒ng, nơi nối thiểng kỏ kác lḙ̂ hô̭i chiê̒n thôổng dă̭c xắc, kỏ zả tli̭ văn hwả, li̭ch xứ chươ hê̒ fai tlaa̭ch, ta̭i ni kác nha̒ khwa hoo̭c fát hiḙ̂n 8 zi tích thuô̭c Văn hwả Hwa̒ Bi̒nh.
Bước xang lăm 2021, hwiḙ̂n La̭c Thwí ản 135 năm xâi zư̭ng va̒ fát chiến (1886 - 2021). Dêểnh chi̒ ni̒, nhửng thăi dối dang ta̭w rêênh khức khôổng cho meénh dất thươi dḙp ni̒. Dêểnh kuổi năm 2020, 8/8 xa̭ kuố hwiḙ̂n da̭t chwấn NTM, La̭C Thwí tlớ thee̒nh dơn vi̭ hă̒nh chỉnh kấp hwiḙ̂n thử 3 kuố tính, khâw TF Hwa̒ Bi̒nh va̒ hwiḙ̂n Lương Xơn xwất xác da̭t chwấn ntm. Hwiḙ̂n da̒ da̭t va̒ vươ̭t 18/19 chí tiêw Ngi̭ kwiết Da̭i hô̭i Dáng bô̭ hwiḙ̂n lâ̒n thử XXIV, nhiḙ̂m ki̒ 2015 - 2020. 5 năm kwa, tốc dô̭ zả tli̭ xán xwất bi̒nh kwân ha̒ng năm luôn zi chi̒ mức 13,5%, kơ kẩw kinh tể chiến zi̭ch meḙnh, thu ngân xắch Nha̒ nước tăng bi̒nh kwân 13,2%/ năm, thu nhâ̭p bi̒nh kwân dâ̒w mo̭l da̭t 50 tliḙ̂w dôô̒ng/ năm, tí lḙ̂ hô̭ nge̒w zám ko̒n 5,5%... Xo kôô̒ng 5 năm tlước, kuô̭c khôổng fát chiến rất nhê̒w.
Dôô̒ng chỉ Ngwiḙ̂n Văn Hái, Fỏ Bỉ thư Hwiḙ̂n wí, Chú ti̭ch UBNZ hwiḙ̂n La̭c Thwí nhẩn meḙnh: Tloong kôông kuô̭c fát chiến, ká hḙ̂ thôổng chỉnh tli̭ va̒ kác thơơ̒ng lớp nhân zân La̭c Thwí da̒ baw kuô̭c dớ xâi zư̭ng kwê hương La̭c Thwí vươn lêênh, da̭t nhửng kết kwá to̒n ziḙ̂n. Dâ̒n tôi tư̭ ha̒w wê̒l chiê̒n thôổng kuố kwê hương va̒ dă̭ch niê̒m tin baw zai dwa̭n fát chiến mởi, hưởng mṷc tiêw vươn lêênh vi̭ chỉ tốp dâ̒w to̒n tính wê̒l fát chiến KT-XH, xửng dảng la̒ vu̒ng dôô̭ng lư̭c kỏ khức lan twá, doỏng kóp kwan tloo̭ng cho xư̭ fát chiến chung kuố tính.
Nhơ zoo̒ng chắi kuố khôông Bôi, La̭c Thwí dang fát chiến dớ hưởng dêểnh kuô̭c khôổng tốt dḙp hơn. Nểw wê̒l la̭c Thwí muô̒ xwân ni̒, khi̒ khôông Bôi dang baw dô̭ dḙp nhất, ba̭n xḙ hiếw ản niê̒m tin va̒ khát voo̭ng rỉ.
Khảnh An