Dẩm dếch tlởng tiểng koong kải khṷ la̒l wa̒ng hang ma té
Dẩm dé tlởng tiểng koong kải khṷ la̒l wa̒ng hang ma nă̭i tha
Té tha dác tâ̒i pển, tâ̒i hỏl
Té tha mo̭l tâ̒i tinh tâ̒i mươ̒ng
Tom fương thử thử
Dố khâi di̭ chuô kỏ ngăi tha hơ la̒ tưở eenh
Chuô kỏ ngăi theenh hơ la̒ tưở ká
Chuô kỏ ngăi fân dêênh chẩw dêênh wả
Dêênh xa̭, dêênh tinh, dêênh mươ̒ng
Dố na̭ teẻnh cheenh ha̒ ngă̒n ăn kải oỏng
Na̭ tẻm ha̒ nhơ kon nha̒ nga̒i tẻm loỏng, tẻm khươ
Na̭ pướ ha̒ nhơ kon nha̒ nga̒i pướ khươ, pướ loỏng
Chăng mắt lḙ̂ ngăi la̒ tưở eenh
Chăng mắt theenh lḙ̂ ngăi la̒ tưở ká
Ớ koong kải khṷ la̒l wa̒ng hang ma tlởng tiểng
Ko̒n tlởng chi pê̒l wê̒l pâ̭c wâ̭c
Pa pấc pổn puông
Pa puô̒ng pổn khểl
La̒ tlởng Kun Lang Tả Ka̒i
Dẩm dấch tlởng tiểng Kun Lang Tả Ka̒i hảw té
Dẩm dé tlởng tiểng Kun Lang Tả Ka̒i hảw tha
- Ho tha hơ tí ho la̒ tưở eenh
Ho theenh hơ tí ho la̒ tưở ká
Ho ti zu̒ ti zả tí păi ti chân
Tlôốc ho puông mṷ tâ̒w kân tí păi puông dỏn
Ho ăn pa̒n lả ngo̭n tí păi ăn pa̒n lả mang
Ho tha hơ la̒ kun la̒ cha̒ng
Tí păi la̒ ké khỏ
Lḙ̂ chi la̒ tô̒ măl mởm cho ho ma̭ tha kỏi no̒m kôô̒ng do̒
Dố măl mởm cho Kun Lang Tả Ka̒i di̭ khâ̭m tlải nu tlải bởl
Meḙnh Tả Ka̒i di̭ ăi boong
Kải loo̒ng Tả Ka̒i di̭ ăi chi̭w
Ản tô̒ măl mởm lḙ̂ chi la̒ tô̒ măl ma̒ng cho ho
Ma̭ tha kỏi no̒m kôô̒ng lo̒ măl ma̒ng
Dố tlu̒ ma̒ng nang tlởng ma̭ tô măl ma̒ng
Meḙnh ăi boong, kải loo̒ng ăi chi̭w
Chi̭w ản măl ma̒ng
Lḙ̂ chi la̒ măl mác cho ho ma̭ tha kỏi no̒m kôô̒ng do̒
Măl mác ản dác ảw nu
Kú nu ảw bởl
Meḙnh Tả Ka̒i di̭ ăi boong
Kải loo̒ng Tả Ka̒i di̭ ăi chi̭w
Ản tô̒ măl mă̭c lḙ̂ chi la̒ tô̒ măl thấc măl lải cho ho
Măl thấc măl lải taanh mươ̭ng loỏng na̭
Taanh cha̒l loỏng pa
Meḙnh Tả Ka̒i di̭ ăi boong
Kải loo̒ng Tả Ka̒i di̭ ăi chi̭w
Ản tô̒̒ măl thấc măl lải lḙ̂ chi la̒ tô̒ măl pui cho ho
Mă̭i tha koi nom kôô̒ng do̒
Dố măl pui di̭ tu̒ ti̭n hôốc khăw nha̒
Ma hêênh tlước boỏng
Ản tô̒ măl pui lḙ̂ chi la̒ tô̒ măl chơng cho ho
Ma̭ tha koi nom kôô̒ng do̒
Dố măl chơng di̭ khảl zâ̒m na̭ tha tỏn ta̒ng
Khảl wa̒ng na̭ tha tỏn khả
Meḙnh Tả Ka̒i di̭ ăi boong
Kải loo̒ng Tả Ka̒i di̭ ăi chi̭w
Ản tô̒ măl chơng lḙ̂ chi la̒ tô̒ măl ta̒ng cho ho
Ản tô̒ măl ta̒ng lḙ̂ chi la̒ tô̒ măl ta̒ng cho ho
Ma̭ tha koi nom kôô̒ng do̒
Ti lốt ku̒n khẳnh ză̒ng ză̒ng
Chă̒ng pớ kải khṷ la̒l wa̒ng hang ma tlởng tiểng
Têểnh Thiên ki̒ Thiên kwan Ké Chơ̭
Meḙnh Tả Ka̒i di̭ ăi boong
Kải loo̒ng Tả Ka̒i di̭ ăi chi̭w
Hơ măl mởm măl ma̒ng
Măl thấc măl lải
Kải no̒ ăi tô, dô̒ no̒ ăi kỏ
Ngă̒i lảng lơi too̒ng zoo̒ng
Tloong lơi tḙ zḙ
Tả Ka̒i chăng tha koi nom
Ngă̒i mươ fun fo̭ fo̭
Mươ zo̭ chả bỏi thăl thă̒l
Mươ zăl chả leḙnh
Tả Ka̒i tha koi nom kổi chắt
Koong khṷ la̒l wa̒ng hang ma tlởng tiểng pă̒ng kải pá
Ká pă̒ng kải tlu kải po̒
Té tha khâi no̒ na̭ ản khâi di̭
Tả Ka̒i tha chân tha thăi
Tha mă̒i tha mă̭t
Ăn hết mă̒i hết mă̭t
Na̭ ăn bất thi Tả Ka̒i tă̭ng wă̭ng
Na̭ ăn wắng thi Tả Ka̒i tă̭ng wơ̒
Chổng nhiê̒ng khâi hơ chăng kỏ
Chuô kỏ ngăi tha hơ la̒ tưở eenh
Chuô kỏ ngăi theenh hơ la̒ tưở ká
Kế tô thiểng dỉ cho Khang Ôông ản nhở la̭i bươ̒ ản hăi
Tí lảng zaw wê̒l ngă̒i
Pô̭ pỉ tí cho thẳn thươ̒ng mo
Tí cho cha̒ pên ma ră̒ng kải mă̭n.
DỊCH NGHĨA
PHẦN MO KỂ CHUYỆN ĐẺ ĐÁ CÀI
Khi xưa, đời xưa
Trứng Điếng trong núi vàng hang ma
Thấy động đậy trứng Điếng dường như muốn đẻ
Trứng Điếng trong núi vàng hang ma
Thấy nứt nẻ trứng Điếng dường như muốn sinh
Đẻ ra nước đầy bến, đầy suối
Đẻ ra người đầy mường
Khi ấy chưa có ai ra trước là anh
Chưa có ai sinh trước là anh cả
Chưa có ai phân thành "chấu” thành "vá”
Chưa nên xã, nên mường
Con người tranh nhau ăn, tranh nhau uống
Tranh nhau, chém nhau như thể chém cây chuối, cây "khưa”
Bổ nhau như bổ chuối
Không biết có ai có thể làm người anh
Không biết sinh ai làm người anh cả
Ở trong núi vàng hang ma trứng điếng
Còn trứng có hình thù kỳ quặc
Hình như thể ba bức, bốn cạnh
Hình như thể ba buồng, bốn mặt
Đó là trứng Cun lang Tá Cài
Trứng Điếng trong núi vàng hang ma
Thấy động đậy trứng Điếng dường như muốn đẻ
Trứng Điếng trong núi vàng hang ma
Thấy nứt nẻ trứng Điếng dường như muốn sinh
- Ta ra trước để ta làm anh
Ta sinh trước để ta làm anh cả
Ta đi có dù có giá che trên, còn các ngươi đi trần
Đầu tôi đội mũ đầu cân, còn các ngươi đội nón
Mâm ăn của ta được bày bằng ngọn lá
Mâm của các ngươi bày bằng mang lá
Tôi làm cun làm lang để người làm kẻ khó
Có gì cung phụng ta thì hãy mang ra đây.
Cung phụng cho Tá Cài toàn những trái nâu, củ vớn
Rồi Tá Cài cũng ưng cũng chịu
- Đã có đồ ăn rồi còn đồ tráng miệng là gì hãy mang ra đây
Đồ tráng miệng ấy là trầu cỏ với bó vỏ khô
Rồi Tá Cài cũng ưng cũng chịu
- Đã có đồ tráng miệng rồi đến đồ mặc của ta là gì hãy mang ra đây
Đồ mặc cho Tá Cài là áo ngắn nhuộm nâu, mang bắp dao bằng
Rồi Tá Cài cũng ưng cũng chịu
- Đã có đồ mặc rồi, đồ chài lưới của ta là gì hãy mang ra đây
Quân hầu tiểu hạ mang chài lưới chùng chì
Rồi Tá Cài cũng ưng cũng chịu
- Đã có đồ chài lưới rồi, hãy lấy đồ gì để làm vui cho tay
Được đồ chài lưới lấy gì làm vui cho tôi hãy mang ra đi
Thấy hổ đen ra đón đường, hổ vàng đón sá làm điều may cho Tá Cài
Có dây sắn dăng ra đường cho Tá Cài
Dăng từ núi vàng hang ma trứng điếng đến vùng Kẻ Chợ
Rồi Tá Cài cũng ưng cũng chịu
Mọi thứ đã đủ
Ngày trời quang mây gió mát không sinh Tá Cài
Ngày mưa phùn, gió bấc, giá rét căm căm
Mưa giăng sương muối, đêm tối như bưng
Thì sinh ra Tá Cài
Sinh ra từ núi vàng Hang ma trứng Điếng
Sao độc nhỏ trong núi vàng Hang ma trứng Điếng to bằng cái màn
Sao độc lớn trong núi vàng Hang ma trứng Điếng to bằng con trâu, con bò
Tá Cài ra chân, ra tay
Sao độc ăn hết chân hết tay Tá Cài
Tá Cài ra mày, ra mặt
Sao độc ăn hết mày, ăn hết mặt
Ăn mất thây Tá Cài
Giống như thể chưa từng bao giờ có
Vẫn chưa có ai sinh trước làm anh
Chưa có anh sinh trước làm người anh cả
Kể trọn chuyện ấy cho Khang được nhớ lại vừa được hay
Để sáng mai về ngày hãy nhớ lấy.