Ta̒n năm khânh ni, wiḙ̂c tliến khai la̒ Tlương tli̒nh fát tliến zu li̭ch nôông thôn i ta̒ khơi zâ̭l tiê̒m năng, lơ̭i thể kuố khu bư̭c nôông thôn tloong fát tliến ta̒n lwa̭i zu li̭ch. Kwa di̭ kóp fâ̒n fát tliến kinh tể bu̒ng nôông thôn, xâi zư̭ng nôông thôn mởi ti paw tliê̒w khu, hiḙ̂w kwá pơ̭i pê̒n bư̭ng.
Tlí khăw môô̭ch thơ̒i zan ản za̭ pơ̭i mḙ̂ tlí páw. Hơ̒ I Zu ớ xỏm Hang Kiê, xa̭ Hang Kiê (Mai Châw) i ta̒ tư̭ thăi mêê̒nh thêw ản ta̒n hwa văn khỏ, kâ̒w ki̒ tlêênh wẳl thố kấm tâ̒w tiên zo mêê̒nh tư̭ la̒ lḙ̂. Foong tṷc kuố dôô̒ng ba̒w zân tôô̭c Môông, chăng tlí Hơ̒ I Zu mo̒ ôông ngăi ỉ pả no̒ ka̭ ká lêênh ản 10 thuối tê̒w fái tư̭ thăi la̒ ản cho mêê̒nh môô̭ch kải wẳl thố kấm thôốch tí teẻnh dẩw pước tlướng thă̒nh kôô̒ng pơ̭i cho dố ản kải khẻw lẻw, dám dang kuố ỉ pả mo̭l Môông…
Tloong ta̒n năm kwa, kôông tác báw tô̒n pơ̭i fát hwi zả tli̭ zi xán văn hwả ta̒n kác zân tôô̭c tlêênh diḙ̂ pa̒n fươ̒ng Thải Bi̒nh (TF Hwa̒ Bi̒nh) i ta̒ la̒ ản kết kwá kwan tloo̭ng; ta̒n zả tli̭ văn hwả bâ̭t thế, fi bâ̭t thế ản kwan tâm.
Xáp nhâ̭p pớ 2 dơn bi̭ hă̒nh tlỉnh Iên Kwang pơ̭i Fúc Tiển tlước ni (TF Hwa̒ Bi̒nh) kỏ tlêênh 1.400 hô̭ zân kôô̒ng khôổng, tloong di̭ 96% hô̭ zân tôô̭c Mươ̒ng. Nhơ̒ lơ̭i thể puôn paảnh, zaw lưw thwâ̭n lơ̭i, diê̒w kiḙ̂n kinh tể kuố mo̭l zân kỏ pước kái thiḙ̂n ản dố ho̭. Pên keḙnh di̭, tơ̒i khôổng tinh thâ̒n kuố pa̒ kon nơng lêênh nhơ̒ zư̭ la̭i ản bán xắc, kôô̒ng pơ̭i báw tô̒n ta̒n nét văn hwả tliê̒n thôổng.
Hwiḙ̂n La̭c Xơn kỏ tlêênh 15,7 va̭n mo̭l, tloong di̭ zân tôô̭c Mươ̒ng chiểm khwáng 92%. Tlêênh diḙ̂ pa̒n hwiḙ̂n ko̒n zư̭ ản tư̒ zi xán văn hwả bâ̭t thế, fi bâ̭t thế kuố mo̭l Mươ̒ng nhơ: nha̒ khaa̒nh, chiêng, mo, tlang fṷc, ngê̒ tliê̒n thôổng, hát Thươ̒ng dang, Bô̭ mḙng… kấp wí, tlỉnh kwiê̒n ta̒n kác kấp tloong hwiḙ̂n tlủ tloo̭ng tliến khai ta̒n zái fáp báw tô̒n pơ̭i fát hwi bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng. Niê̒m tư̭ ha̒w kôô̒ng ỉ thức zư̭ zi̒n bán xắc ản khơi zâ̭l tloong kôô̭ng dôô̒ng.
Ngă̒i 01/8/2008 la̒ dẩw môốc li̭ch xứ kwan tloo̭ng kuố Thú dô Ha̒ Nô̭i khi Ngi̭ kwiết khổ 15/2008/NQ-QH12 kuố Kuốc hô̭i khwả XII wê̒l diê̒w tlính diḙ̂ zởi hă̒nh tlỉnh thă̒nh fổ Ha̒ Nô̭i pơ̭i môô̭ch khổ tính liên kwan tlỉnh thức kỏ hiḙ̂w lư̭c. Ni la̒ lâ̒n diê̒w tlính kwi mô ká nhất, tỉnh chất pơ̭i ỉ ngiḙ̂ dă̭c biḙ̂t nhất tloong xuốt tliê̒w za̒i ngi̒n năm li̭ch xứ kuố Thăng Loong - Ha̒ Nô̭i. Nhơ pển hỏl nhó hwa̒ paw zoo̒ng khôông ká, 4 xa̭: Dôông Xwân, Tiển Xwân, Iên Bi̒nh, Iên Tlung thuô̭c hwiḙ̂n Lương Xơn, tính Hwa̒ Bi̒nh ản xáp nhâ̭p paw Thú dô Ha̒ Nô̭i têểnh măi i ta̒ ản 16 năm. Tư̭ ha̒w tlớ thă̒nh kôông zân Ha̒ Nô̭i pơ̭i kóp fâ̒n bớ hôô̭ng kôô̭ng dôô̒ng zân tôô̭c Mươ̒ng ớ Thú dô i ta̒ kôô̒ng pơ̭i ha̒ tê̒w la̒ ản môô̭ch kwiết tâm chăng tí "bất kôốc” văn hwả.
Kôô̒ng pơ̭i mṷc tiêw hơ̭p tác, tương tlơ̭ lḙ̂ ha̒, kỏ ản wiḙ̂c la̒ cho law dôô̭ng nôông thôn tloong li̭nh bư̭c taanh laa̭ch thú kôông mâi tle taanh, chuông pái thố kấm tliê̒n thôổng, băl kôông ngiḙ̂p, kỏ ản wiḙ̂c la̒ cho thă̒nh biên, năm 2019, Hơ̭p tác xa̭ Thă̒nh Kôông; fươ̒ng Zân Chú (TF Hwa̒ Bi̒nh) ản thă̒nh lâ̭p. Tloong kwả tli̒nh hwa̭t dôô̭ng, Hơ̭p tác xa̭ tliến khai hiḙ̂w kwá mô hi̒nh "Da̒w ta̭w ngê̒ cho law dôô̭ng nôông thôn la̒ mo̭l zân tôô̭c thiếw khổ, xán xwất, puôn paảnh xán fấm mâi tle taanh, xán fấm chuông pái thố kấm, zư̭ zi̒n bán xắc văn hwả zân tôô̭c Mươ̒ng”.
Pớ tâ̒w năm têểnh măi, zănh thẳng thác Tlăng tlớ thă̒nh miểng têểnh của zu kheéch tloong pơ̭i wa̒i tính. Ta̒n zi̭ch bṷ ăn oỏng, thăm kwan fát tliến i ta̒ zoong la̭i thu nhâ̭p cho ha̒ng chṷc hô̭ zân diḙ̂ fương.
Thú tưởng Chỉnh fú tha Kwiết di̭nh khổ 694/QĐ-TTg, ngă̒i 18/7/2024 wê̒l wiḙ̂c xếp ha̭ng zi tích kuốc za dă̭c biḙ̂t dổi pơ̭i 3 zi tích tlêênh ká nước. Thew di̭, tính Hwa̒ Bi̒nh kỏ 1 zi tích kháw kố Hang Xỏm Tla̭i pơ̭i Mải Khṷ La̒ng Wă̒nh (La̭c Xơn) ản kôông nhâ̭n zi tích kuốc za dă̭c biḙ̂t.
Mo̭l Mươ̒ng chiểm hơn 63% zân khổ ká thắi tính. Tloong kwả tli̒nh khôổng, law dôô̭ng xán xwất, mo̭l Mươ̒ng ớ Hwa̒ Bi̒nh i ta̒ xảng ta̭w tha ta̒n zả tli̭ văn hwả dôô̭c dảw, tloong di̭ kỏ zi xán văn hwả Chiêng Mươ̒ng.
Ngă̒i 10/7, Báw ta̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh tố tlức kháw xát, ngiên kửw xơ bô̭ zi tích di̒nh Xim, xa̭ Hơ̭p Tiển, hwiḙ̂n Kim Bôi.
Ta̒n năm khânh ni, kỏ tư̒ pa̒ kon zân tôô̭c Môông ớ xa̭ Pa̒ Ko̒ (Mai Châw) i ta̒ khôi fṷc, fát tliến ngê̒ chuông pái thố kấm tliê̒n thôổng. Kwa di̭ nơng kaw thu nhâ̭p, la̒ môô̭ch tloong ta̒n iểw tổ kwan tloo̭ng tí hưởng têểnh fát tliến zu li̭ch ớ xa̭ bu̒ng kaw ni̒.
.jpg)
